နအဖ၏၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ဦးတည္ရာလမ္း

အခ်ိန္သည္ ၿငိမ္မေန။ အစဥ္အၿမဲ ျဖစ္ေပၚ ေပ်ာက္ကြယ္ ေျပာင္းလဲေနသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္သည္ မၾကာမီ ကုန္ဆုံး သြားေတာ့မည္ ျဖစ္သလုိ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္သည္လည္း တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ နီးကပ္လာေနၿပီ။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ န အ ဖ စစ္အစုိးရကလည္း လာမည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ ဆုိင္းျပင္းေနသည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ အျမင္သေဘာထား အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသံအမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ေပၚ ၾကားေယာင္ေန ရသည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား အသိပင္။ န အ ဖ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထြက္ေပၚလာေနသည့္ အျမင္သဘာထားမ်ားကုိ ၿခဳံငုံသုံးသပ္လွ်င္ အဓိက အင္အားစု ႏွစ္ခုကုိ ေတြ႔ရသည္။ ပထမ အင္အားစုမွာ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကသည့္ ပုဂၢဳိလ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္ၿပီး အျခား ဒုတိယ အင္အားစုတြင္ အေရြးမခံ ေရွာင္ၾကဥ္လုိၾကသည့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္လုိသည့္ ပုဂၢဳိလ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ေပးလာသည့္ အေျခအေနအေပၚ အသုံးခ်ၿပီး လက္ရွိ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္မွသည္ ဒီမုိကေရစီစနစ္သုိ႔ တျဖည္းျဖည္း တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲသြား မည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ေနသည့္ အုပ္စုမ်ား ျဖစ္သည္။ ဒီေၾကြးေၾကာ္သံႏွင့္ မတူကြဲျပားသည့္ အျခားအုပ္စု တခုမွာ န အ ဖ စစ္အစုိးရ၏ အမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ၎တုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္အေပၚ တစုံတရာ မေျပာင္းလဲေပးဘဲ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္းတုိင္း တုိက္ခတ္စဥ္ ႏုိင္ငံသားျပည္သူ တစ္သိန္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရသည့္ကာလႏွင့္ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေနစဥ္ ကူညီကယ္ဆယ္ရန္ လ်စ္လွ်ဴရႈခဲ့သည့္အျပင္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအား ေထာက္ခံရန္ ဆႏၵခံယူပြဲ အတင္းအၾကပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ လက္ရွိ န အ ဖ စစ္အစုိးရ အေကာင္အထည္ေဖၚေနသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ငန္းစဥ္ အေပၚ မႏွစ္သက္သည့္ အုပ္စုမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆုိရေပလိမ့္မည္။ မည္သုိ႔ဆုိေစ ျဖစ္ရွိေနသည့္ အေျခအေနအေပၚ ေလ့လာသုံးသပ္ၿပီး  ေပးဆပ္မႈျဖင့္ အေကာင္အထည္ ေဖၚေဆာင္မွ သာလွ်င္ ႏုိင္ငံႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးရွိေစမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ လက္ရွိ န အ ဖ စစ္အစုိးရမွ ေရးဆြဲအတည္ျပဳခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ေလ့လာသုံးသပ္ရန္ လုိလာသည္။ န အ ဖ အမ်ဳိးသားညီလာခံမွ ေရးဆြဲ အတည္ျပဳခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒ အခန္း (၁) ျပည္ေထာင္စုအေျခခံ ပုဒ္မ ၆ (စ) တြင္ “အနာဂတ္ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္တပ္မေတာ္ပါ၀င္ႏုိင္ေရး ဆုိသည့္အခ်က္” ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စစ္တပ္သည္ ႏုိင္ငံ၏ ကာကြယ္ေရး တာ၀န္မ်ားသာမက က်န္သည့္ ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးကိစၥရပ္မ်ားကုိပါ ခ်ဳပ္ကုိင္သြားမည့္ အေနအထားျဖစ္သည္။ အခန္း (၂) ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပုံ ကုိ ေလ့လာရတြင္ ျပည္နယ္ ခုႏွစ္ခု၊ ေဒသခုႏွစ္ခုႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ေဒသႀကီးဟူ၍ ရွိသည္။ ျပည္နယ္တြင္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ အမည္နာမမ်ားကုိ ေဖၚျပထား သျဖင့္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအား ကုိယ္စားျပဳသည္ဟု အသြင္သ႑ာန္အားျဖင့္ ဆုိႏုိင္သည္္။ သုိ႔ေသာ္ ဗမာျပည္နယ္ ဟူ၍ ေဖၚျပထားျခင္း မရွိိေပ။ ဤဒီမွာ ဗမာတုိင္းရင္းသားကုိ ကုိယ္စားျပဳမည့္ နယ္ေျမေဒသ အတြက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါသည္။ ေကာင္းပါၿပီး ဗမာျပည္နယ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း (သုိ႔) မေဖၚျပထားသျဖင့္ ေဒသ ၇ ခုအား ဗမာတုိင္းရင္းသားမ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳသည္ ဆုိပါစုိ႔။ ဖြဲ႔စည္းပုံအရ ေဒသႀကီး ၇ ခုကုိ ဗမာတုိင္းရင္းသားအား ကုိယ္စားျပဳသည္ဆုိလွ်င္ မွ်တမႈ ရွိႏုိင္ပါမည္လား ဟူ၍ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာသည္္။ (အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဗမာတုိင္းရင္းသား မ်ားအတြက္ ၇ ပုံ၊ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ၁ ပုံ  ျဖစ္ေနသည္။) မွ်တမႈ မရွိလွ်င္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ န အ ဖ ေၾကြးေၾကာ္ေနသည့္ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးကုိ ဘယ္လုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္မည္နည္း။ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ျပည္စုမၿပဳိကြဲေရးကုိ အမွန္တကယ္ လုိလားေသာ္ ဗမာ ျပည္နယ္လည္း ရွိသင့္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ ေဒသႀကီးမ်ားကုိ ဗမာတုိင္းရင္းသားမ်ားအား ကုိယ္စားျပဳသည္ဟုလည္း ဆုိရန္ခက္ေနျပန္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ ေရးဆြဲရာတြင္ ဗမာတုိင္းရင္းသားမ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳသည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ မပါ၀င္ ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံတြင္ ပုိမုိ ထင္ရွားေစသည့္ အခ်က္တခုမွာ ေဒသႀကီး ၇ ခုအျပင္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ ဟူ၍ ရွိေနျပန္သည္။ ဒါ့အျပင္ အပုိဒ္ ၅၀ (ခ) တြင္ေဖၚျပထားခ်က္အရ “ ႏုိင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရး၊ လုံၿခဳံေရး၊ စီမံခခြဲေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတုိ႔တြင္ စုိးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေန ျဖစ္လာလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု နယ္ေျမ သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္သည့္အျပင္ သမၼတ ၏ တုိက္ရုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ထားရွိမည္ ျဖစ္သည္။” ဤအခ်က္ကုိ ၾကည့္လွ်င္  ျပည္နယ္ႏွင့္ ေဒသႀကီးမ်ားသည္ အခ်ိန္မေရြး ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ သတ္မွတ္ ခံရႏုိင္ဖြယ္ရွိၿပီး သမၼတ ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ အခ်ိန္မေရြး ေရာက္ရွိသြားႏုိင္မည့္ အေနအထား ျဖစ္ေနသည္။ ဖြဲ႔စည္းပုံ၏ ပုဒ္မ ၅၀ (ခ) အရ ဆုိရင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ ေဒသႀကီးမ်ားတြင္ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ တရားစီရင္ေရးအာဏာ လုံး၀မရွိေတာ့ဘဲ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ အေျခခံအခြင့္အေရး (Fundamental Rights) ျဖစ္သည့္ စာေပသင္ၾကားခြင့္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ျမွင့္တင္ခြင့္ အခြင့္အေရး မရွိသည္မွာ အထင္အရွား ေဖၚျပေနျပန္ ပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းပုံ၏ အခန္း (၁၀) ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ကုိ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ပုဒ္မ ၁၀၆ (က) လြတ္လပ္စြာ စည္းရုံးခြင့္ႏွင့္ (ခ) ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္းတုိ႔ကုိ ေဖၚျပထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပုဒ္မ ၄၀၇ (ခ) ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ုိက္ျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ အားေပးအားေျမွာက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုကုိ ဆန္႔က်င္လွ်င္ မည္သည့္ ပုဂၢဳိလ္ (သုိ႔) အဖြဲ႔အစည္းမဆုိ အၾကမ္းဖက္ဥပေဒ သတ္မွတ္ၿပီး မတရားအသင္း ေၾကျငာႏုိင္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ပုဒ္မ ၄၀၇ (ဂ) အရ ႏုိင္ငံျခား အစုိးရ၊ အဖြဲ႔အစည္း၊ ဘာသာေရး အဖြ႔ဲအစည္းမ်ားထံမွ ေငြ (သုိ႔) အျခား အေထာက္အပံ့မ်ား လက္ခံရယူျခင္းႏွင့္ (ဃ) ဘာသာေရးကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈလုပ္ပါက မတရား အသင္းမွ ေၾကျငာႏုိင္သည္။ ပုဒ္မ ၄၀၇ ကုိ ေလ့လာၿပီးေနာက္ ပုဒ္မ (၄၀၆) မွ ေဖၚျပထားသည့္ လြတ္လပ္စြာ စည္းရုံးခြင့္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ပါ၀င္ႏုိင္ခြင့္တုိ႔သည္ အဓိပၸါယ္ မရွိေတာ့ေပ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒကုိ ေလ့လာၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ Process အတြင္း လက္ရွိ န အ ဖ အစုိးရႏွင့္ အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏  ႏုိင္ငံေရးပါတီတုိ႔၏ ဆက္ဆံေရးကုိလည္း အနည္းငယ္ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ႔။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းကုိ ေျဖရွင္းရာတြင္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ အခန္းက႑သည္ ေက်ာ္လႊား၍ မရႏုိင္ေသာ အေရးႀကီးသည့္ က႑တခုျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ တေပါင္းတစည္း လြတ္လပ္ေရးရရန္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိ ဗမာတုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆုိခ့ဲျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္သာမခ်ဳပ္ ဆုိႏုိင္ခဲ့လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ယခုကဲ့သုိ႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။  မျဖစ္ႏုိင္တာက ပုိမ်ားသည္။ အေၾကာင္းမွာ ၿဗိတိသွ်အစုိးရက ျမန္မာႏုိင္ငံအား လြတ္လပ္ေရး ေပးရာတြင္ ေတာင္တန္းႏွင့္ ေျမျပန္႔ ေဒသကုိ  ခြဲထားလုိသည္။  ေျမျပန္႔ေဒသအား မျဖစ္မေန လြတ္လပ္ေရး ေပးရေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒကုိ ၎တုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ဆက္လက္ထိန္းထားလုိသည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိျခင္းသည္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား တုိ႔၏ ျပည္ေထာင္စုကုိ စုစည္းလုိျခင္း၏ ပထမ သာဓက ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔သည္ ၎တုိ႔၏ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ အတြက္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစုိးရ အဆက္ဆက္အား ေတာ္လွန္ခဲ့ရသည္မွာ အမွန္ပင္။ သုိ႔ေသာ္ စစ္အစုိးရမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းရာတြင္ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနရာမွ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ မၿပဳိကြဲေရးတုိ႔ အတြက္ ႏုိင္ငံေရး အခက္အခဲမ်ားကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းျဖင့္ သုံးပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးေရးကုိ အစဥ္တစုိက္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။ သုံးပြဲဆုိင္ ေဆြးေႏြးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ကုလ သမဂၢမွလည္း ေထာက္ခံခဲ့ည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အျဖစ္ ယခုကဲ့သုိ႔ ရပ္တည္ႏုိင္ရန္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ ပူးေပါင္းလုိသည့္ ဆႏၵကုိ ေက်ာ္လႊား၍ မရသလုို ဗမာတုိင္းရင္းသားတုိ႔ စြန္႔စားမႈကုိလည္း ခ်န္လွပ္ထား၍ မရေပ။ အေၾကာင္းမွာ ဗမာတုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အဂၤလိပ္ နန္းရင္း၀န္ မစၥတာ အက္တလီႏွင့္  လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆုိေဆြးေႏြးရာတြင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ရန္ အခက္အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရသည္။ အလားတူ မ်က္ေမွာက္တြင္လည္း ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံအေရးကုိ ေျဖရွင္းရာတြင္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းရင္းသားတုိ႔အေရး ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည့္အျပင္ မယ္သေရာထာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ ေထာက္ခံခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိစစ္အစုိးရကား ဤကဲ့သုိ႔မဟုတ္ပါ။ အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသား အေျခစုိက္ရာ ေဒသမ်ားကုိ စစ္တပ္တုိးခ်ဲ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ကာ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသားမီးမ်ားအား အဓမၼ ျပဳက်င့္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပဳလုပ္ခဲ့သည္အထိ ရွိခဲ့သည္။ ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ႏုိင္ရန္ တုိင္းရင္းသား အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔မ်ားကုိ ၎တုိ႔ ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ ျပည္သူ႔စစ္၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းရန္ ဖိအားေပးေနသည္။ အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း တပ္မ်ားကုိ စစ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ ျဖစ္သြားလွ်င္ ၎တုိ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အာမခံခ်က္မရွိဟု စုိးရိမ္၍ န အ ဖ ၏ ကမ္းလွန္းခ်က္ကုိ လက္မခံလုိၾက။ စုိးရိမ္စရာ ျဖစ္ေလာက္ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိသည္ န အ ဖ အစုိးရသည္  ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိပင္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ရန္ ၀န္မေလး။ သံဃာေတာ္မ်ားအား ႏွိမ္နင္းၫွဥ္းပန္းရာတြင္ ေဘးငရဲမေၾကာက္၊ ေနာက္ဆုံး ေသြးေသာက္ရဲေဘာ္ျဖစ္သည့္ ဗုိလ္ခင္ၫြန္႔ကုိေတာင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် လုိက္ေသးသည္။ ဤဒီမွာ အပစ္အခတ္ရပ္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ န အ ဖ စစ္အစုိးရ၏ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ တစိတ္တပုိင္း ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္စဥ္ကုိ တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာႏွင့္ ေဖၚျပရမယ္ဆုိလွ်င္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၏ အေျခခံ သေဘာတရားသည္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီအားလုံး၏ လြတ္လပ္စြာ စည္းရုံးခြင့္ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ စသည့္မူမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအေနအထားတြင္  ရွမ္းတုိင္းရင္းသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ခြန္ထြန္းဦးႏွင့္ စုိင္းေဆထင္၊ မြန္တုိင္းရင္းသားမ်ားမွ ႏုိင္ယကၡႏွင့္ ႏုိင္ဆီဂကူ၊ ဒီမိုကေရစီ သူရဲေခါင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူ မင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ ၈၈ မ်ုဳိးဆက္ေက်ာင္းသား အဖြဲ႔အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိပင္ အမႈထြင္ၿပီး ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ရန္ ႀကံစည္ေနသည္။ ဤအခ်က္ကုိ ၾကည့္လွ်င္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနသည္မွာ အထင္အရွားပင္ မဟုတ္ပါေလာ။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္သည္ ဒီမုိကေရစီ၏ အေျခခံသေဘာတရား ျဖစ္သည္။ ဒီအခ်က္အား ထင္သာျမင္သာရန္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ သံဃာေတာ္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသည္ကုိပင္ ဗုဒၵဘာဘာကုိ ၾကည္ညဳိ ေလးစားသည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ ေထာင္းသြင္း အက်ဥ္းခ်ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္သည္ ဒီမိုကေရစီ ဦးတည္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္း ဟုတ္သည္၊ မဟုတ္သည္ကုိ ျပည္သူလူအား အထင္အရွားျပခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခု ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ သုံးသပ္ရင္ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီေရးကုိ ဦးတည္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္းမျမင္၊ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္စဥ္လည္းမဟုတ္၊ ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္မည့္ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္လည္း ေသြဖီေနသည္ကုိ အထင္အရွား ျပေနၿပီျဖစ္၍ ဤေရြးေကာက္ပြဲကုိ ပါ၀င္သင့္သည္ မသင့္သည္ကုိ မိမိကုိယ္တုိင္ ေ၀ဖန္သုံးသပ္ မွန္ကန္သည့္ ဦးတည္ခ်က္အေပၚ အေကာင္အထည္ ေဖၚမွသာလွ်င္ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးခ်စ္ရာ ေရာက္ေပသည္။    ညီညီခ်မ္း