အခန္းဆက္ အိပ္မက္ရွည္.....

အိပ္မက္ဆိုတာ.....
တကယ္ေတာ့
မသိစိတ္က......
ဌားဖတ္တဲ့ ရုပ္ျပစာအုပ္လိုပါပဲ။

ညက ဌားဖတ္ျပီး
မနက္က်ေတာ့.....
ဆိုင္ကို ျပန္ပို့လိုက္ရတယ္။

မသိစိတ္က အဲ့ဒီစာအုပ္
ေကာင္းတယ္ေျပာေတာ့...
သိစိတ္က ဖတ္ခ်င္လာတယ္။

ဒါေပမယ့္...
... စာအုပ္ဆိုင္
ဘယ္မွာမွန္းမသိေတာ့.....????
ခက္လွတယ္ေလ။

ဖတ္ခ်င္လြန္းလို့
လိုက္ရွာဖတ္ၾကည့္ေတာ့လည္း
ေသာက္ေလ ေသာက္ေလ...
ငတ္မေျပတဲ့
အခန္းဆက္ ဇာတ္လမ္းရွည္လိုပဲ...။

မသိစိတ္က စိတ္ေကာက္ျပီး
သိစိတ္နဲ့ ေခ်ာ့ခိုင္းတာေတာ့
ခက္လြန္းလွတယ္..... ခ်စ္သူရယ္။

ေလးလႊာ

ေလွကားေတြသည္ အေတာ္ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းေသာ အရာေတြမွန္း သူသိလိုက္ခ်ိန္တြင္ သူ ေလွကား၏ ဒုတိယထစ္ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သစ္သားေလွကား အိုအိုႀကီးက မူရင္း အေရာင္အေသြး ဘာမွမ႐ွိေတာ့။ ႏွစ္အဆက္ဆက္ ( ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆိုလွ်င္ ပိုမွန္ပါလိမ့္မည္ ) တင္႐ွိခဲ့ေသာ အမႈိက္သ႐ိုက္ေခ်းေညွာ္မ်ားျဖင့္ ေလွကားထစ္မ်ားက ညစ္ေထးေနသည္။ သည္ေလွကားထစ္ေတြ အေပၚ ျဖတ္သန္းခဲ့တာ အခုေလာက္ဆို လူဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ ႐ွိေနမလဲမသိ။ သူကေကာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေျမာက္ပါလိမ့္။ သူမသိေသာ္လည္း ေလွကားထစ္ကေလးေတြ ကေတာ့ ေကာင္းေကာင္းသိပါ လိမ့္မည္။ ပထမဆံုး သူတို႔အေပၚ နင္းျဖတ္သြားခဲ့သူမွ ယခုေနာက္ဆံုး နင္းျဖတ္ေနသူ သူ အထိ လူေတြရဲ႕ အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း သိေနပါလိမ့္မည္။ သူေတြးေနရင္းႏွင့္ ေလွကားတဆစ္ခ်ိဳးသို႔ ေရာက္လာသည္။ သည္တိုက္ႀကီး ဘယ္တုန္းက ေဆာက္ခဲ့ပါလိမ့္။ ကိုလိုနီေခတ္ကတည္းကဟု သူထင္သည္။ အႏၱရာယ္႐ွိေသာ အေဆာက္အဦးပင္ ျဖစ္လုနီးၿပီလား မသိ။ ဘာပဲေျပာေျပာ သည္ေလွကားေတြ အေပၚေတာ့ ေန႔စဥ္ လူေတြ ဆင္းေနတက္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ေလွကားတေလွ်ာက္ ပ်ံ႕လြင့္ေနေသာ ေအာက္သိုးသိုး ဘယ္လိုေခၚရမွန္းမသိသည့္ အနံ႔တစ္မ်ိဳးကို သူ ရွဴရင္း ေနာက္ေလွကား တစ္ဆစ္ဆီ တက္လာမိျပန္သည္။ ေလွကားထိပ္ဘက္ တိုက္မ်က္ႏွာစာနံရံတြင္ ေဖာက္ထားေသာ ျပတင္းေပါက္မွတစ္ဆင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ တိုက္ကို သူလွမ္းျမင္ေနရသည္။ တိုက္နံရံတြင္ တြယ္ကပ္ေနေသာ ဘာအပင္အမ်ိဳးအစားေတြမွန္း သူတစ္သက္လံုး မသိခဲ့သည့္ အပင္စိမ္းစိမ္းစိုစို ကေလးေတြကိုပင္ သူျမင္ေနရသည္။ သူ ဘာေၾကာင့္ ထိုအပင္ကေလးေတြ၏ အမ်ိဳးအမည္ကို မသိခဲ့ရပါလိမ့္။ ႏွစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္ ျမင္ေနခဲ့ရသည့္ အပင္ကေလးေတြ၏ အမည္နာမေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သိဖို႔ မေကာင္းေပဘူးလား။ သူ စဥ္းစားေနရင္းႏွင့္ ေလွကားထစ္မ်ား အဆံုးသို႔ ေရာက္႐ွိလာသည္။ သည္ေနရာက တိုက္၏ ပထမထပ္ျဖစ္သည္။

သူ႔ ဘယ္ဘက္႐ွိအခန္းကေတာ့ လူေနခန္းပဲ ျဖစ္ဟန္တူသည္။ သစ္သားတံခါး ညိဳညိဳညစ္ညစ္ ႀကီးက မလႈပ္မေခ်ာက္။ ညာဘက္ကေတာ့ ဟိုးလြန္ေလၿပီးေသာ ႏွစ္မ်ားစြာကတည္းက ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့ဟန္ ႐ွိသည့္ ဓာတ္ပံုဆိုင္တစ္ဆိုင္ ျဖစ္သည္။ သူ အထဲကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေခ်းေညွာ္ေတြ စြန္းထင္းေန ေသာ ဖန္ျပားခင္းထားသည့္ စားပြဲတစ္လံုး ေနာက္တြင္ လူဝႀကီးတစ္ဦးထိုင္၍ သတင္းစာဖတ္ေနသည္။ စားပြဲေပၚတြင္ ေသာက္ၿပီးတာ အေတာ္ၾကာၿပီျဖစ္ဟန္ ႐ွိသည့္ လက္ဖက္ရည္ခြက္ သံုးေလးခြက္ကို သူေတြ႔ရသည္။ ေနာက္ ေဘာလံုးဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို ဖိထားေသာ စိမ္းျပာျပာ စကၠဴဖိသည့္ ဖန္လံုးႀကီး တစ္လံုး။ သူငယ္ငယ္က သည္လို ဖန္လံုးမ်ိဳးႀကီးေတြကို အလြန္သေဘာက်သည္။ အဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္လံုးႀကီးတစ္လံုးလို သူ ထင္ခဲ့တာကိုလဲ သူသြားသတိရမိျပန္သည္။ ဆားပုလင္းႏွင္းေမာင္ ဝတၳဳမ်ားထဲမွအတိုင္း ဆိုလွ်င္ေတာ့ ထိုလူဝႀကီးသည္ ဂ်ဴးအဖိုးႀကီးတစ္ဦး ျဖစ္ေနလိမ့္မည္။ တ႐ုတ္အဖိုးႀကီး တစ္ေယာက္လဲ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အခ်က္အျပဳတ္ ကြ်မ္းက်င္ေကာင္းလဲ ကြ်မ္းက်င္ႏိုင္သည္။ ဒႆနဆန္ဆန္ စကားတစ္ခြန္းတေလေလာက္ႏွင့္ သူ႔ကို ႏႈတ္ဆက္ေကာင္းလဲ ႏႈတ္ဆက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ လူဝႀကီးက လူဝႀကီးပဲ ျဖစ္ေနၿပီး သတင္းစာကို စူးစူးစိုက္စိုက္ ဖတ္ေနတာကို သူေတြ႔ရသည္။ ဓာတ္ပံုဆိုင္ထဲမွ အရာအားလံုးကေတာ့ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု သဟဇာတ ျဖစ္ေနသည္။ အားလံုး ေဟာင္းေဟာင္းႏြမ္းႏြမ္း ေျခာက္ေျခာက္ေသြ႔ေသြ႔။ မေလွ်ာ္တာ ၾကာၿပီ ျဖစ္ဟန္႐ွိသည့္ ခန္းဆီးႀကီးႏွစ္စက မူရင္းဘာအေရာင္မွန္းပင္ ခြဲရန္မလြယ္ေတာ့။ အျဖဴလား အဝါလား တစ္ခုခုေတာ့ ျဖစ္မည္ထင္သည္။ နံရံတြင္ေတာ့ ေ႐ွးက႐ိုက္သြားခဲ့ေသာ အျဖဴအမည္း ဓာတ္ပံုေတြကို ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္။ ႏွစ္ေတြ အေတာ္ၾကာလွေတာ့မည္။ ဓာတ္ပံုထဲက ဘြဲ႕ဝတ္စံုႏွင့္ ငယ္ငယ္ေခ်ာေခ်ာ အမ်ိဳးသမီးကေလး၏ ပံုကို သူ အဝမွ ေတြ႔ေနရသည္။ အခုဆို အသက္အေတာ္ႀကီးေရာေပါ႔။ ဓာတ္ပံုသည္ ဘယ္ေတာ့မွမညာ ဟူေသာ သိုးေဆာင္းစကားပံုတစ္ခုကို သူ သတိရမိျပန္သည္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေလာေလာဆယ္ အေျခအေန တြင္ေတာ့ ဓာတ္ပံုကို ဓာတ္ပံုအတိုင္း ေတြ႔ရတာပဲ ေကာင္းပါလိမ့္မည္။ ဟိုအရင္ေခတ္က ဓာတ္ပံု႐ိုက္ကူးခဲ့ သည့္ ကင္မရာႀကီးကိုလဲ အဝတ္မည္းမည္းႀကီးႏွင့္ အုပ္ထားတာ သူေတြ႔ရသည္။ နံရံေတြေပၚမွာေတာ့ ပင့္ကူမွ်င္အခ်ိဳ႕။ ဒီပင့္ကူမွ်င္ေတြကေတာ့ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ပင့္ကူမွ်င္ေတြ ျဖစ္ေနျပန္သည္။ သူ ၾကည့္ေနတာ နည္းနည္းၾကာသြားသလား မသိ။ လူဝႀကီးက သတင္းစာဖတ္ေနရာမွ ေခါင္းေထာင္၍ သူ႔ကို လွမ္းၾကည့္သည္။ လူဝႀကီး၏ အၾကည့္ကို သူလႊဲဖယ္လိုက္ရင္း ေနာက္ ေလွကားတစ္ဆစ္ခ်ိဳးဆီ တက္လာခဲ့သည္။

သည္တစ္ခါေတာ့ သူ႔အၾကည့္က ေလွကားေဘး႐ွိ သစ္သားနံရံေပၚသို႔ ေရာက္သြားသည္။ နံရံညစ္ညစ္ ေပၚတြင္ေတာ့ ေျမျဖဴႏွင့္ ေရးထားေသာ စာသားမ်ား။ တခ်ိဳ႕စာသားေတြက ကေလးေတြ ေရးထားဟန္ ႐ွိသည့္ ေပါက္ကရစာသားေတြ (တကယ္ေပါက္ကရ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ သူလဲ ေသခ်ာမသိပါ)။ သူငယ္ငယ္က အိမ္သာနံရံမ်ားတြင္ ေတြ႔ေလ့ေတြ႔ထ ႐ွိခဲ့ေသာ ကတ္ေၾကးပံုတစ္ပံုကိုလဲ သူေတြ႔ရျပန္သည္ ။ ဒါကိုလဲ ပန္းခ်ီစာရင္းထဲ ထည့္လွ်င္ေကာင္းမလား သူ စဥ္းစားရင္း ၿပံဳးမိသည္။ သူ နံရံေပၚ ေစ့ငုေနစဥ္ တြင္ အေပၚမွ ဆင္းလာဟန္႐ွိေသာ ေျခသံကို ၾကားလိုက္ရသည္။ ႐ုပ္႐ွင္ေတြထဲမွာဆိုလွ်င္ေတာ့ မင္းသမီး ျဖစ္ဖို႔႐ွိပါသည္။ သူႏွင့္ ဝင္တိုက္ေကာင္း ဝင္တိုက္မည္။ ဘုေဘာက္က်ေကာင္းက်မည္။ ဒါမွမဟုတ္ လက္ကိုင္ပုဝါေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေဘးတြင္ က်ေနခဲ့မည္။ သို႔ေသာ္ ႐ုပ္႐ွင္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဆင္းလာသူမွာ အဖြားႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနတာကို သူ စိတ္ပ်က္စဖြယ္ ေတြ႔ရေလသည္။ သူ အိတ္ထဲမွ လိပ္စာေရးထားေသာ စာ႐ြက္ကေလးကို မလိုအပ္ပါဘဲႏွင့္ ထပ္မံထုတ္ၾကည့္ရင္း ေလွကားေပၚသို႔ ဆက္တက္ခဲ့သည္။ ေလွကားထစ္ေတြဆီက ထြက္ေပၚလာေသာ တဗ်တ္ဗ်တ္ႏွင့္ သူ႔ေျခသံမွ လြဲ၍ အားလံုး တိတ္ဆိတ္ေနသည္။

ေလွကားထိပ္ျပတင္းေပါက္မွ အေရာင္ေၾကာင့္ သည္ေလွကားတစ္ဆစ္ခ်ိဳးမွာေတာ့ လင္းေနျပန္သည္။ သူ အေပၚကို ေမာ့ၾကည့္လိုက္ေတာ့ က်ဴ႐ွင္ဆိုင္းဘုတ္ တစ္ခုကို ေတြ႔လိုက္ရသည္။ ဆိုင္းဘုတ္က ျပတင္း၏ တပိုင္းအစကို ကြယ္ေနသည္။ ေရးထားသည့္ ေဆးသားတို႔ပင္ ျပယ္စျပဳၿပီ။ သံုးလျပတ္ အဂၤလိပ္စကား ေျပာဆိုပါလား။ သူတက္လာရင္း ေလွကားထိပ္ေရာက္ေတာ့ ပြင့္ေနေသာ ဘယ္ဘက္႐ွိ က်ဴ႐ွင္႐ွိရာ အခန္းကို လွမ္းၾကည့္မိသည္။ အခန္းထဲတြင္ ဘယ္သူမွမရွိ။ သူ ငယ္ငယ္က ေက်ာင္းတြင္ ထိုင္ခဲ့ရေသာ ခံုေတြပံုစံမ်ိဳး ခံုတန္း႐ွည္ သံုးေလးခုက မညီမညာ ေစာင္း႐ြဲ႕ေနၾကသည္။ နံရံေပၚတြင္ေတာ့ ေက်ာက္သင္ပုန္း တစ္ခ်ပ္။ သည္တိုက္႐ွိ အရာအားလံုးက တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု လိုက္ဖက္ညီေနပါလား။ သူ စဥ္းစားေနရင္း ငယ္ငယ္တုန္းက တက္ခဲ့ရေသာ မူလတန္းေက်ာင္းကေလးကို လြမ္းလာသည္။ စိုထိုင္းထိုင္း ေက်ာင္းစာသင္ခံုကေလးေတြကို သတိရလာသည္။ တေလာကပဲ သူ႔မူလတန္းဆရာမ တစ္ေယာက္၏ နာေရးေၾကညာ သတင္းစာထဲ ေတြ႔လိုက္ရေသးသည္ ( ထိုဆရာမမွာ သူေနေသာ လမ္းႏွင့္ ကပ္လ်က္လမ္းတြင္ ေနသူမို႔ သူယခုထိ သိေနျခင္းျဖစ္ပါသည္) ။ ႐ုတ္တရက္ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းသြားေသာ စိတ္ႏွင့္ သူ ညာဘက္ကို ခ်ိဳးေကြ႔လိုက္သည္။ ညာဘက္ကေတာ့ လူေနခန္းပဲ ျဖစ္ဟန္တူသည္။ အခန္းဝ တြင္ေတာ့ ယခုေခတ္တြင္ ေတြ႔ေလ့ေတြ႔ထ မ႐ွိေတာ့သည့္ စာတုိက္ပံုးေသးေသးကေလး တစ္ခု ကို ေတြ႔ရသည္။ စာတုိက္ပံုးေပၚတြင္ေတာ့ အိမ္႐ွင္၏ အမည္ျဖစ္ဟန္႐ွိသည့္ အမည္တစ္ခုကို ေဆးအျဖဴႏွင့္ ေရးထားသည္။ သေဝထိုးေနရာတြင္ ေဆးပ်က္ေနေသာေၾကာင့္ ေျမျဖဴႏွင့္ ျဖည့္စြက္ထားသည္။ သူငယ္ငယ္တုန္းကလဲ ေျမျဖဴတစ္ေခ်ာင္းႏွင့္ ထိုသို႔ေရးထားေသာ စာတန္းမ်ားေအာက္တြင္ တစ္ေခ်ာင္းငင္ ဝဆြဲစသည္ျဖင့္ ျဖည့္စြက္ေနာက္ေျပာင္ဖူးသည္ကို သူ ဖ်တ္ခနဲ သြားသတိရလိုက္ျပန္သည္ ။ အခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ သူ႔မွာ ေနာက္ေျပာင္ခြင့္ မ႐ွိေတာ့။ ႐ွိမ်ား႐ွိလွ်င္ ေနာက္ေျပာင္ျဖစ္ေအာင္ ေနာက္ေျပာင္မိဦးမည္ ဟု သူ ေတြးမိသည္။ အေတြးထဲေမ်ာေနေသာေၾကာင့္ အခန္းတံခါးဝတြင္ ဘယ္သူ က်ခဲ့မွန္းမသိသည့္ ၾကက္သြန္ျဖဴတစ္ဥကို သူသြားနင္းမိသည္။ သူ႔ဖိနပ္တြင္ ကပ္သြားေသာ ၾကက္သြန္ျဖဴ အစအနမ်ားကို သူ ေလွကားထစ္ႏွင့္႐ွပ္တိုက္ ျခစ္ခြာရင္း ေလွကားတစ္ဆစ္ခ်ိဳးေပၚ ထပ္တက္ခဲ့သည္။

သည္ေလွကား တစ္ဆစ္ခ်ိဳး နံရံေတြကေတာ့ ဖုထစ္႐ြတ္တြ ငွက္လင္းတသို႔ ျဖစ္ေနသည္။ တခ်ိဳ႕ေနရာ ေတြတြင္ ဓားႏွင့္ ဘယ္သူေတြ ထစ္ထားသည္မသိ။ တစ္ေနရာတြင္ “သက္ေဝႏွင္းကိုခ်စ္တယ္” ဟူေသာ စာသားကို သူေတြ႔ရသည္။ သည္တိုက္တစ္ခန္းခန္းတြင္မ်ား သက္ေဝႏွင္း ေနေနသလားမသိ။ သက္ေဝႏွင္းကို ခ်စ္ေသာသူေကာ သက္ေဝႏွင္းအနားတြင္ ႐ွိေနသလား မသိ။ သူေတြးရင္းႏွင့္ ဘာမွန္းညာမွန္း မသိဘဲႏွင့္ သက္ေဝႏွင္းကို ျမင္ဖူးခ်င္လာသည္။ သူ အခုနင္းေနေသာ ေလွကားထစ္ကေလး ေတြကေတာ့ သက္ေဝႏွင္းကို သိေကာင္းသိလိမ့္မည္။ သည္ေလွကားထစ္ကေလး ေတြအေပၚ သက္ေဝႏွင္း နင္းေကာင္းနင္းဖူးလိမ့္မည္။ ေရာက္တတ္ရာရာေတြးေနရင္းမွ သူ ေမာလာသည္။ သူ တက္လာသည္မွာ သံုးလႊာမွ်သာ ႐ွိေသးေသာ္လည္း ေ႐ွးတိုက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခုေခတ္ ေျခာက္လႊာေလာက္ႏွင့္ ညီမလားမသိ။ သူျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ ႏွစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္က ယူေဆာင္လာခဲ့တာ အေမာသက္သက္ေတြပါလား။ လဲေနသူ ထူေပးပါ ဟုေတာ့ သူငယ္ငယ္က သင္ခဲ့ရဖူးသည္။ သူက ထူမည့္သူေတာ့ ျဖစ္ဟန္မ႐ွိ။ ျဖစ္ခ်င္းျဖစ္လွ်င္ လဲသူသာ ျဖစ္မည္ထင္သည္။ သူ႔ဆံပင္ကို သူ လက္ႏွင့္ တစ္ခ်က္သပ္လိုက္ၿပီး ဆက္တက္ခဲ့သည္။

ေနာက္ေလွကား တစ္ဆစ္ခ်ိဳးကို သူတက္လာေတာ့ ေလွကားထိပ္႐ွိ ျပတင္းေပါက္မွ တစ္ဆင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ တိုက္ဝရန္တာတြင္ ထြက္၍ ဖုန္းေျပာေနေသာ ေကာင္မေလး တစ္ေယာက္ကို လွမ္းျမင္ရသည္။ သည္ေတာ့မွ သူ ယခုထိ လက္ကိုင္ဖုန္း တစ္လံုးမွ မပိုင္ဆိုင္ဖူးေသးတာ သတိရလာ သည္။ သူ ငယ္ငယ္တုန္းက လက္ကိုင္ဖုန္းေတြ မ႐ွိ။ သူ ၾကားပင္မၾကားစဖူး။ ေတြးပင္မေတြးစဖူး။ ယခု ႐ွိလာေတာ့လည္း သူ မပိုင္ဆိုင္ဖူးေသး။ ႐ုပ္ကလြဲ၍ အရာအေတာ္မ်ားမ်ား သူ ငယ္ငယ္တုန္းကလိုပင္ ျဖစ္ေနေသးေၾကာင္း သူ သတိရ၍ ၿပံဳးမိသည္။ ဟိုလြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ခန္႔က ထီေပါက္လွ်င္ သူ႔ကို လက္ကိုင္ဖုန္းအရင္ ဝယ္ေပးမယ္ဟု အဖမ္းရခက္ေသာ သူ႔ကို ေျပာခဲ့ေသာ ဘဝ၏ ႐ွား႐ွားပါးပါး တစ္ေယာက္ေသာ ခ်စ္သူကို သူ ႐ုတ္တရက္ ေျပးျမင္မိသည္။ သူတို႔ ကြဲကြာခဲ့တာပင္ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ ငါးႏွစ္ ခ်ဥ္းခဲ့ၿပီ။ ဒီအခ်ိန္ ဘာေတြလုပ္ေနပါလိမ့္။ သူကေတာ့ ေလာေလာလတ္လတ္ သစ္သားေလွကား ျပားျပားႀကီးမ်ား ေပၚတြင္ ေရာက္ေနသည္။ ေတြးေနရင္းႏွင့္ သံုးလႊာသို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္သြားခဲ့သည္။ သံုးလႊာတြင္ေတာ့ ပကတိဆိတ္ၿငိမ္ေနသည္။ ဘာဆိုဘာမွ်မ႐ွိ။ ဘယ္ဘက္ခန္းက ေသာ့ခတ္ထားသည္။ ညာဘက္ခန္း တံခါးဝတြင္ေတာ့ “ေတာၾကက္ဥရမည္” ဟူေသာ စာတန္းေရးထားတာ သူေတြ႔ရသည္။ ခုမွပဲ ေတာၾကက္ဥ သူတစ္ခါမွ မေသာက္ဖူးတာ သတိရလာ ျပန္သည္။ အသက္သံုးဆယ္မေက်ာ္ခင္ လုပ္ရမည့္အခ်က္မ်ား ဆိုသည့္ နီတိေယာင္ေယာင္ ဘာေယာင္ေယာင္ စာတစ္အုပ္ထဲတြင္ေတာ့ ေတာၾကက္ဥေသာက္ရန္ ပါဝင္မည္မထင္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေတာၾကက္ဥေသာက္ရန္ ႏွင့္ လက္ကိုင္ဖုန္း ကိုင္ရန္ သူ ႀကိဳးစားၾကည့္ဦးမည္ ဟု စိတ္ကူးရသည္။

ေလွကားကို ထပ္မံတစ္ဆစ္မခ်ိဳးခင္ သူ သူ႔ကိုယ္သူ အနည္းငယ္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ျဖစ္သြားေအာင္ ျပဳျပင္လိုက္သည္။ ပုဆိုးကို ျပင္ဝတ္လိုက္သည္။ေပါက္ေနသည့္ အေပါက္ကို အထဲသို႔ ေသခ်ာေရာက္ရန္ ထည့္ဝတ္လိုက္သည္။ ျဖဳတ္ထားေသာ အကၤ်ီ အေပၚၾကယ္သီးကို ျပန္တပ္လိုက္သည္။ ပိုက္ဆံအိတ္ကို ခါးၾကားသို႔ က်က်နန ထိုးထည့္လိုက္သည္။ အိတ္ထဲမွ လိပ္စာေရးထားေသာ စာ႐ြက္ကေလးကို ထပ္မံထုတ္ၾကည့္သည္။ ထို႔ေနာက္ ေလွကားေပၚသို႔ သူ တက္လာသည္။ သည္ေလွကားမွာေတာ့ ဘာမွထူးထူးျခားျခား သူမေတြ႔ေတာ့။ ေနာက္တစ္ဆစ္ခ်ိဳး၍ သူ ဆက္တက္ခဲ့သည္။ ေလးလႊာသို႔ သူေရာက္ေတာ့ ဘယ္ဘက္အခန္းေ႐ွ႕တြင္ ရပ္လိုက္မိသည္။ ညာဘက္အခန္းဘက္သို႔ သူ မလံုမလဲ တစ္ခ်က္ၾကည့္ၿပီးမွ တံခါးေခါက္လိုက္ရသည္။ တံခါးအပြင့္ကိုေစာင့္ရင္း ပါးစပ္ဟ၍ သူ အသက္႐ွဴေနမိ သည္။ အေမာမေျပခင္တြင္ပင္ တံခါးေဘးက ေခ်ာင္းၾကည့္ေပါက္ကေလးက အရင္ပြင့္လာသည္။ ထံုးစံအတိုင္း ေျပာေနက် စကားတစ္ခြန္းကို သူေျပာလိုက္ေတာ့ ေခ်ာင္းၾကည့္ေပါက္ကေလး ျပန္ပိတ္သြားၿပီး တံခါးက ႐ုတ္တရက္ပြင့္သြားသည္။ သူ႔ ေ႐ွ႕တြင္ လိုတာထက္ ပိုမိုျခယ္သထားဟန္႐ွိေသာ အမ်ိဳးသမီး႐ြယ္႐ြယ္ တစ္ဦးရပ္ေနသည္။ ကိုယ္ကို႐ို႕ေပးလိုက္ေသာ ထိုအမ်ိဳးသမီး ေ႐ွ႕မွ သူ အခန္းထဲသို႔ ဝင္ဝင္ခ်င္းတြင္ပင္ ျပဒါးေတြကြာေနသည့္ မွန္တစ္ခ်ပ္ကို လွမ္းေတြ႔လိုက္ရသည္။ မွန္ထဲတြင္ ျမင္ရေသာ သူ႔မ်က္ႏွာသည္ လိုအပ္တာထက္ ပိုမို အဆီျပန္ေနေလသည္။

ညိဳထက္ညိဳ
စပ္မိစပ္ရာ

ေပ်ာက္ကြယ္လုဆဲ အလင္းမ်ား တဖန္ျပန္ေတာက္ပခ်ိန္

ေမွာင္ရီျဖိဳးျဖိဳးနဲ့ အလင္းမဲ့
ပ်ိဳပ်က္ေနတဲ့ အေမ့အိမ္....
ယိုင္နဲ့ျပိဳလဲေနရာမွ
တခါျပန္လည္ ႏိုးထေတာ့မည္။

ဟိုေနရာ ဒီေနရာနဲ့
က်ဲျပန့္ခြဲထြက္ေနတဲ့

အေမ့သားေတြ
အေမ့အိမ္.... ျပန္တည္ေဆာက္ဖို့
မနက္ခင္းရဲ့ အလင္းေတြနဲ့အတူ
အေမ.... တို့ကို ၾကိဳေနေတာ့မည္။

မိတ္ေဟာင္း ေဆြေဟာင္း လူေဟာင္းေတြ
ဘယ္ကိုေျပးထြက္ေပ်ာက္ကုန္ၾက
အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးရွိသူမ်ား....
အလိုရွိသည္။

လွည္းဘီး ႏြံထဲႏွစ္ေနသည္။
ကူ၍တြန္းေပးၾကပါ။
ျပိဳင္တူတြန္းလွ်င္
ေရႊ့ႏိုင္ပါသည္။
သင္ပုန္းၾကီးထဲက ဒီ...ဖတ္စာ
အခုေတာ့ တကယ္လိုအပ္လာျပီ။

အမွန္တကယ္ဆိုရင္....
ေက်ာက္သင္ပုန္းနဲ့ယက္လုပ္ထားတဲ့ အမိုးၾကားမွ
ေပ်ာက္ကြယ္လုဆဲ.... အလင္းမ်ား...

 တဖန္ျပန္လည္
ေတာက္ပလာခ်ိန္ျဖစ္သည္။

ခ်မ္းဧအိမ္

ျမန္မာဗ်ည္း(၃၃)လံုး ျဖစ္ေပၚလာပံု

ျမန္မာဗ်ည္း ၃၃-လံုး ျဖစ္ေပၚလာပံုအေၾကာင္း ေျပာရာမွာ ဗ်ည္းေရာ သရေရာ ျမန္မာအကၡရာ ဘယ္လိုျဖစ္ေပၚလာတယ္ဆိုတာက စေျပာဖို႔လိုမွာေပါ့။ ျမန္မာအကၡရာဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ဘိစီ ၅၀၀-ေလာက္က ၇၀၀-ေက်ာ္အထိ ထြန္းကားခဲ့တဲ့ ျဗာဟၼီ (Brahmi) အကၡရာက ဆင္းသက္လာေၾကာင္း ပညာရွင္ေတြက မိန္႔ဆိုၾကတယ္။
ခရစ္ႏွစ္ဦးပိုင္းေလာက္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံသားေတြ အေရွ႔ေတာင္အာရွကို သေဘၤာႀကီးေတြနဲ႔ ရြက္လြင့္လာ ရာမွ ဗုဒၶဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ အကၡရာ၊ နီတိက်မ္း၊ ဓမၼသတ္က်မ္း စတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြပါလာျပီး အေရွ႔ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြမွာ ထြန္းကားတာပါ။ အဲဒီအကၡရာဟာ မြန္လူမ်ိဳးေတြဆီ အရင္ေရာက္ျပီး အဲဒီကမွတဆင့္ ျမန္မာေတြဆီေရာက္တယ္။ ျမန္မာေတြက အဲဒီအကၡရာေတြကို ျမန္မာစကားသံေတြနဲ႔ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ေအာင္ လိုအပ္သလို မြမ္းမံအသံုးျပဳရာက ျမန္မာအကၡရာ ေပၚေပါက္လာတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။

ျမန္မာအကၡရာဆိုရာမွာ ဗ်ည္းေရာ၊ သရေရာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဗ်ည္းေတြကို အမည္ေပးပံုက စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္တုန္းကစျပီး ကႀကီး-ခေခြး-ဂငယ္-ဃႀကီး-စတဲ့အမည္ေတြ ေပးတာလဲလို႔ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ျမန္မာအကၡရာေတြကို ေပရြက္ေပၚမွာ ကညစ္နဲ႔ အ၀ိုင္းပံုေရးေတာ့မွ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ေက်ာက္စာ စေရးထိုးတဲ့ ပုဂံေခတ္တုန္းကေတာ့ ခုလို ၀ိုင္း၀ိုင္းစက္စက္ မဟုတ္ေၾကာင္း ပုဂံေက်ာက္စာေတြကိုၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေက်ာက္ေပၚမွာ ေဆာက္တို႔၊ ဘာတို႔နဲ႔ ထြင္းရတာမို႔ ေလးေထာင့္ပံုေတြ ထြင္းတယ္၊ မ၀ိုင္းေသးဘူး။
၀-၀ကေလး ၀ိုင္း၀ုိင္းေရး-လို႔ ေျပာလို႔မရေသးဘူး။
ေပေပၚမွာေရးေတာ့ ေလးေထာင့္ေရးရင္ အဆင္မေျပဘူး။ ေပရြက္အေၾကာေတြ စုတ္ျပတ္ႏိုင္တယ္။ အ၀ိုင္းေရးေတာ့ ပိုအဆင္ေျပတယ္။ အဲဒီလိုအ၀ိုင္းေရးတဲ့ေခတ္ေရာက္မွ ဗ်ည္းေတြရဲ႔ ပံုသ႑ာန္ကိုၾကည့္ျပီး အမည္ေပးတာပါ။ ဒီေတာ့ ျမန္မာဗ်ည္းေတြဟာ မ၀ိုင္းခင္တုန္းက ကႀကီး-ခေခြး စတဲ့ အမည္ေတြ မရေသးဘဲ က-ခ-လို႔ပဲ ေခၚလိမ့္မယ္ထင္တယ္။
ဗ်ည္းေတြကိ္ု အမည္ေပးရာမွာ ဂုဏ္အရည္အေသြးအရ အမည္ေပးတာေရာ၊ ပံုသ႑ာန္အရ အမည္ေပးတာေရာ ေတြ႔ရတယ္။ ကႀကီး၊ ဃႀကီး၊ ဏႀကီး၊ ဠႀကီး ဆိုတဲ့ အကၡရာေလးလံုးကို ႀကီးေလးလံုး-လို႔ေခၚၾကတယ္။ အဲ ဃႀကီး၊ ဏႀကီး၊ ဠႀကီးတို႔မွာေတာ့ ဂငယ္၊ နငယ္၊ လ(ငယ္) ဆိုတဲ့ အတြဲေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ အႀကီးအငယ္ခြဲျပီး အငယ္ေတြထက္ အရြယ္ပမာဏႀကီးတဲ့ အကၡရာေတြကို ႀကီး-ထည့္ျပီး ေခၚၾကတာေပါ့။
ကႀကီးက်ေတာ့ ကငယ္ မရွိဘဲ ဘာျဖစ္လို႔ ကႀကီးလို႔ေခၚရသလဲလို႔ ေမးစရာေပါ့။ ဗ်ည္း ၃၃-လံုးမွာ ေရွ႔ဆံုးက ေခါင္းေဆာင္ဗ်ည္းျဖစ္လို႔ ကႀကီးလို႔ ေခၚတယ္လို႔လည္း ယူဆၾကတယ္။ ၃၃-လံုးမွာ အႀကီးဆံုးေပါ့။ ပံုသ႑ာန္က ဂငယ္ထက္ ၂-ဆ ႀကီးေနလို႔ ကႀကီးလို႔ေခၚတယ္လို႔လည္း ဆိုၾကတယ္။
ပုံသ႑ာန္အရ အမည္ေပးတဲ့ဗ်ည္းေတြကို ၾကည့္ပါ။

ေခြေခြကေလးေနလို႔ ခ-ေခြး၊
လံုးလံုးကေလး ေနလို႔ စ-လံုး၊
လိမ္ေခြေနလို႔ ဆ-လိမ္၊
ေအာက္ကြဲေနလို႔ ဇ-ကြဲ၊
ေဘးကမ်ဥ္းဆြဲထားလို႔ စ်-မ်ဥ္းဆြဲ၊
ရင္ကေလးေကာက္ေနလို႔ ဍ-ရင္ေကာက္၊
၀မ္းပူေနလို႔ တ-၀မ္းပူ၊
အငယ္အေထြးေလးျဖစ္လို႔ ဒ-ေဒြး (ဒေထြး)၊
ေအာက္ပိုင္းကျခိဳက္(ခ်ိဳင့္) ေနလို႔ ဓ-ေအာက္ျခိဳက္၊
မတ္မတ္ေစာက္ေစာက္ရွိလို႔ ပ-ေစာက္၊
အထက္ပိုင္းကျခိဳက္(ခ်ိဳင့္)ေနလို႔ ဗ-ထက္ျခိဳက္၊
ကုန္းေနလို႔ ဘ-ကုန္း၊
ပက္လက္လန္ေနလို႔ ယ-ပက္လက္၊
အဖ်ားက ေကာက္ေနလို႔ ရ-ေကာက္-ဆိုျပီး ပံုသ႑ာန္အရ အမည္ေပးတာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

အကၡရာတခ်ိဳ႔ရဲ႔ အမည္ေတြက ပံုသ႑ာန္ကို ရိုးရိုးေဖာ္ျပတာမဟုတ္ဘဲ ပံုသ႑ာန္တူတဲ့ အရာ၀တၳဳေတြနဲ႔ ခိုင္းႏႈိင္းအမည္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးကသံုးတဲ့ သံလ်င္းလို႔ေခၚတဲ့ ထမ္းစင္မွာပါတဲ့ ခ်ိတ္ေလးကို ေကာက္ေကာက္ကေလးမို႔ ဋ-သံလ်င္းခ်ိတ္၊
၀မ္းဘဲနဲ႔တူလို႔ ဌ-၀မ္းဘဲ၊
ေရမႈတ္နဲ႔တူလို႔ ဎ-ေရမႈတ္၊
ဆင္ရဲ႔ေျခေထာက္ကို ခတ္ရတဲ့ ထူးလိုအကြင္း ၂-ကြင္းပါလို႔ ထ-ဆင္ထူးလို႔ ေခၚေၾကာင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

င-မ-၀-သ-ဟ တို႔ကိုေတာ့ အမည္မေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ည-ယ-လ တို႔ကိုေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ အမည္ မေပးေပမယ့္ လိုအပ္တဲ့အခါ ညႀကီး၊ ယပက္လက္၊ လ(ငယ္)လို႔ အမည္ေပးပါတယ္။
ဉ ကို ဉ ကေလး၊ ည ကို ညႀကီးလို႔ ခြဲျခားေခၚပါတယ္။
ျမန္မာဗ်ည္း ၃၃-လံုးမွာ ည(ညႀကီး) ပဲပါတယ္။ ဉ (ဉ ကေလး) ကိုေတာ့ အသတ္အကၡရာအျဖစ္ပဲ သံုးတယ္။
သံေယာဇဥ္တို႔၊ ၀ိညာဥ္တို႔၊ အစဥ္အျမဲ-တို႔မွာ သံုးသလိုေပါ့။ ဒီေနရာမွာ ပါဠိဘာသာမွာသံုးတဲ့ ညနဲ႔ ျမန္မာဘာသာမွာသံုးတဲ့ ညကို ခြဲျခားမွတ္ရမယ္။

ပါဠိဗ်ည္း ၃၃-လံုးမွာ ည မသံုးဘူး။ ဉ ပဲသံုးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ပုည ကို ပုဥ္+ဉ လို႔ အသံထြက္ရတာေပါ့။ ေရွ႔က ညကို အသတ္အသံထြက္ရတယ္။ /ပုန္+ညာ့/လို႔ အသံထြက္ရတာေပါ့။
ဒီလိုပဲ ပညာ/ပဥ္+ဉာ/ပ်င္ညာ။ သုည/သုဥ္+ဉ /သုန္ညာ့၊ လို႔ အသံထြက္ရတယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ပါဠိမွာ ညဟာ ဉ ၂-လံုးတြဲျဖစ္တယ္။ ဉ ေရာ၊ ညေရာ သံုးတယ္။
ျမန္မာမွာေတာ့ ညႀကီး ဉ ကေလးလို႔ ခြဲသံုးတယ္။ ဗ်ည္း ၃၃-လံုးမွာ ညႀကီးသံုးျပီး အသတ္မွာ ဉ သံုးတယ္လို႔ ခြဲျခားမွတ္သားႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာစာမွာ ဉ နဲ႔ ဥနဲ႔ ေရာေထြးတတ္တယ္။ ဉ (ဉ ကေလး) က ေျခေထာက္ ရွည္တယ္။
ဥ (ဘဲဥ၊ ၾကက္ဥ-မွာပါတဲ့ အကၡရာ ဥ) က ေျခေထာက္ တိုတယ္။
ယပက္လက္ကို ရေကာက္နဲ႔ ယွဥ္ျပီး ယပက္လက္လို႔ ခြဲျခားေခၚတယ္။
ေရွ႔က ရကို ရႀကီး၊ ယကို ယငယ္လို႔လည္း ခြဲေခၚေသးတယ္။ ရႀကီးနဲ႔ ရငယ္ေပါ့။
လကိုလည္း ဠနဲ႔ ယွဥ္ျပီး လငယ္လို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။
အကၡရာအမည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ေျပာစရာတခုက ဓေအာက္ျခိဳက္ကို ေအာက္ကခ်ိဳင့္ေနလို႔ ဓေအာက္ျခိဳက္ ေခၚတယ္ေျပာျပီး ေရးေတာ့ ေအာက္က မခ်ိဳင့္ပါလားလို႔ ေမးစရာရွိတယ္။ ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာေတြမွာ စေရးတုန္းက ဓဟာ အခုလို ေအာက္က ပိတ္မေနဘူး။ ဗ ေစာက္ထိုးေရးသလို ေအာက္ကခ်ိဳင့္ေနတယ္။ ( ဗထက္ျခိဳက္ ေျပာင္းျပန္ပံုစံမ်ိဳးေပါ့။)
စ် (စ်မ်ဥ္းဆြဲ) ကို စလံုးယပင့္-ဆိုျပီး မွားသင္တဲ့ ဆရာမကေလးေတြ ရွိတယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ စ် ဟာ မူလအကၡရာမွာ သီျခားပံုသ႑ာန္ ရွိပါတယ္။ စလံုးကို ယပင့္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဘးက မ်ဥ္းဆြဲထားလို႔ စ်မ်ဥ္းဆြဲ ေခၚတယ္လို႔ မွတ္သင့္ပါတယ္။ ကဲ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ျပည့္စံုျပီထင္ပါတယ္။

ကိုးကား ။ ။
ေမာင္ခင္မင္ (ဓႏုျဖဴ)

??????

ေဘာ္ေဘာ္မ်ားခင္ဗ်ား......

အကူအညီတစ္ခုေတာင္းခ်င္လို႔ပါ။

မေန႔ညက ကၽြန္ေတာ့္တို႔အိမ္နားက ေစ်းထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ငယ္ငယ္တုန္းက ေဆာ့တဲ့ ဂ်ံဳနဲ႔လုပ္တဲ့အရုပ္ကေလးေတြ ေရာင္းတဲ့သူတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အိုင္ဒီယာတစ္ခုရထားတယ္။ သိတယ္မွတ္လား။ ဂ်ံဳနဲ႔ကြာ ၾကက္ဖရုပ္ကေလးေတြ၊ နင္ဂ်ာအရုပ္ေတြလုပ္ၿပီး ေအာက္တုတ္ကေလးနဲ႔ထိုးၿပီး လုပ္တာေလ။ အဲဒါကိုၾကည့္ၿပီး အိုင္ဒီယာရလုိ႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ CNN ကေနၾကည့္ေနၾက အစီအစဥ္တစ္ခုရွိတယ္။ Life at the Edge ဆိုတာ။ သူတို႔ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ပေရာဖက္ရွင္နယ္ေတြက တျဖည္းျဖည္းလူသံုးနည္းလာၿပီးေတာ့ သူတို႔ဘဝက ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္လာတာမ်ိဳးေတြကို ရိုက္ျပတဲ့အစီအစဥ္ေလးပါ။ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီအရုပ္လုပ္တဲ့သူကို ၾကည့္ၿပီးအဲဒါမ်ိဳးေလးလုပ္ခ်င္လာတယ္။ သူတို႔ေက်းဇူးေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာအမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒီအရုပ္ေလးေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔အမ်ားႀကီးဝယ္ဖူးတယ္။ အေကာ္ဒီယံကိုစကၠဴေတြကို ေခါက္ထားတဲ့ အစြန္းႏွစ္ဖက္မွာေတာ့ ဂစ္တာပံုေလးနဲ႔ ဟာေလးေကာ မွတ္မိၾကလား။ ပန္းသီးတို႔၊ ေဘာလံုးတို႔ လုပ္လို႔ရတယ္ကြာ။ အဲဒါကိုဟိုေခါက္ဒီေခါက္၊ ဟိုလိမ္ဒီလိမ္လုပ္လိုက္ရင္။ အဲဒီလိုကစားစရာေတြ အမ်ားႀကီးဝယ္ဖူးတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာအဲဒါမ်ိဳးေတြကို ျပန္မေတြ႕ရေတာ့ဘူး။ ဒီေခတ္ကေလးေတြလည္း လံုးဝမကစားၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒီလိုဟာမ်ိဳးေတြနဲ႔။ ေနာက္ရွိေသးတယ္။ အရင္တုန္းကရထားစီးရင္ ခရီးေဝးေတြ ေျပာပါတယ္၊ ေရအိုးေလးေတြ ရြက္လာၿပီးေတာ့ ေရအလွဴပါ၊ ေရအလွဴပါဆိုၿပီးေတာ့ ဘူတာေတြမွာ ေရလိုက္ေရာင္းတဲ့သူေတြ၊ ပါးစပ္ကေတာ့ အလွဴလို႔ေျပာတယ္ေပါ့၊ ခရီးသည္ေတြက သဒၵါေၾကးေလးေတာ့ ျပန္ေပးရေသးတာေပါ့။ ဒီေန႔ေခတ္လို ေရသန္႔ဘူးေတြ ေဖာခ်င္းေသာခ်င္းအခ်ိန္မွာ သူတို႔ဘာလုပ္ေနၾကမလဲ။ လူေတြက စီပိုး၊ ဘီပိုးေတြလည္း ေၾကာက္တတ္ေနၾကၿပီ။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာ ေရခဲေရေရာင္းတဲ့သူေတြေတာင္ ေပ်ာက္ကုန္ၾကၿပီဆိုေတာ့။ ေနာက္ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္တုန္းက ႏို႔ေစ်းနားက ျခင္းယက္တဲ့သူေတြ။ ယိုးဒယားပလတ္စတ္ျခင္းေတြကို အေပၚလက္ကိုင္ကိုင္းနားကေန ပတ္ပတ္လည္ျခင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး ႀကိမ္နဲ႔ျပန္ပတ္ေပးတာ၊ အိမ္မွာေတာင္တစ္လံုးရွိေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက ယိုးဒယားပစၥည္းဆိုတာ အရမ္းရွားေတာ့ အဲဒီလုိရိုရိုေသေသကိုင္ခဲ့ၾကရတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ပလတ္စတစ္ျခင္းကို ျပန္ပတ္ဖို႔မေျပာနဲ႔၊ ထိုင္ခံုေတြမွာေတာင္ ႀကိမ္နဲ႔မယက္ေတာ့ဘူး။ ပလတ္စတစ္ေတြ ႀကိဳက္သေလာက္ဝယ္လို႔ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္သူမွဂ်ပိုးအကိုက္မခံခ်င္ေတာ့ဘူး။ အရင္တုန္းကဆို ေက်ာင္းဆရာမေတြ ႀကိမ္ျခင္းေလးေတြ ကိုင္ၾကေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္တန္းဆရာမ ေဒၚလွမြန္လြင္ဆို ႀကိမ္ျခင္းေလးနဲ႔ အရမ္းက်က္သေရရွိတာ။ ဆရာမကအသားျဖဴျဖဴပုပုေသးေသးေလး။ အဲဒီႀကိမ္ယက္တဲ့သူေတြ အခုဘာလုပ္ေနၾကမလဲ။ သူတို႔တေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ပစ္ပယ္ထားလိုက္သလိုျဖစ္ေနၿပီလား။ သူတို႔ကေရာ တစ္သက္လံုးသူတို႔လုပ္လာတဲ့ ဒီအလုပ္ေတြနဲ႔ မိသားစုကိုရွာေဖြေကၽြးေမြးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အိမ္ေထာင္ဦးစီးေတြေနရာကေန ဖယ္ရွားခံေနၾကရၿပီလားဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္အရမ္းသိခ်င္လာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကၽြန္ေတာ္လည္း Life at the Edge လို အစီအစဥ္ကေလးတစ္ခုလုပ္ၾကည့္ခ်င္တယ္။ သူတို႔တေတြနဲ႔ သြားေတြ႕မယ္။ သူတို႔ေခတ္ေကာင္းစဥ္က ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီပညာေတြ ဘယ္လိုသင္ခဲ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔လုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လိုက်ဆင္းေနတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းက လံုးဝရပ္တန္႔ပစ္ရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဘာဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာေတြကို ေမးၾကည့္ခ်င္ေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို အၾကံဥာဏ္ေတြ ေပးၾကပါဦး။ ေနာက္တစ္ခါသူတို႔ေတြ ဘယ္နားမွာရွိတယ္၊ သူတို႔နဲ႔ေတြ႕ဖို႔ ဘယ္လိုစီစဥ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ေနာက္ေတြ႕ခ်င္ေသးတဲ့သူေတြရွိတယ္။ ဥပမာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အရင္တုန္းက ေရႊတိဂံုဘုရားေရာက္ရင္ ေမေမ့ကိုပူဆာတတ္တဲ့ ဖိုးဝရုပ္ႀကီးေတြ၊ ဇီးကြက္ရုပ္ႀကီးေတြကို စကၠဴေတြနဲ႔လုပ္တဲ့သူေတြေလ။ သူတို႔လို video documentary မလုပ္ႏိုင္ေတာင္မွ၊ စာအုပ္တစ္အုပ္ေလာက္ေတာ့ လုပ္ႏိုင္ခ်င္တယ္။ နည္းနည္းေလာက္ အၾကံေပးၾကဦးဗ်ာ။

POE C

 

ဆက္လက္ၾကိဳးစားပါဦးမည္။
© ခ်မ္းလင္းေန

ဂုဏ္ျပဳထိုက္သူ လူသားတဦး

သူသက္ရွိ ထင္ရွားရွိစဥ္က က်ေနာ္မေမြးေသး။ အရြယ္ေရာက္လာခ်ိန္အထိလည္း သူ႔အေၾကာင္းဘာမွမသိ။ သူက က်ေနာ္တုိ႔ရပ္ကြက္ၿမိဳ႕ထဲကလည္းမဟုတ္။ ဗမာျပည္သားလည္းမဟုတ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူ႔အေၾကာင္း သိဖို႔မရွိခဲ့။ ဒီလိုနဲ႔ တကၠသိုလ္ေရာက္ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ပါဝင္ဆင္ႏႊဲလိုက္ခ်ိန္မွာ သူ႔အေၾကာင္းကို ေနာင္ေတာ္တေယာက္ေျပာအရ သိခဲ့ရတယ္။ သူေျပာျပသေလာက္ထက္ ဘာမွပိုမသိခဲ့ရ။ ၿပီး ေတာ့ ေမ႔ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေနခဲ့လိုက္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဦးေနဝင္း ၿခိမ္းေျခာက္၊ ဦးစိန္လြင္ သတ္ျဖတ္။ ေနာက္ ဗိုလ္ေစာေမာင္ အၾကမ္းပြဲနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔ရန္စက္ကြင္းမွေရွာင္ရွားရင္ ေတာႀကီးမ်က္မဲထဲေရာက္။ ေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာ့၊ ဘန္ေကာက္ တို႔မွာ အဖမ္းၾကမ္းတဲ့ ထိုင္းရဲလက္မွ အေျပးအလႊားခိုလႈံပုန္းေရွာင္ေနခ်ိန္ကာလမွာ သူ႔နဲ႔ျပန္ဆံုျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔အေၾကာင္းေရးထားတဲ့ သတင္းစာ ေဆာင္းပါးေလးတပုဒ္ကို တေနကုန္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္လွန္ၿပီး သူဘယ္သူဘယ္ဝါ၊ ဘယ္ႏိုင္ငံသား၊ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာေတြကို နားလည္းေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့ၿပီး သူ႔အေၾကာင္းသိခ်င္စိတ္ေတြျဖစ္လာခဲ့တယ္။

သူ႔အေၾကာင္း ပိုသိလာေလ ပိုႏွစ္သက္ေလးစားၾကည္ညိုးစိတ္ေတြ တုိးပြားလာေလျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ေမြးဖြား၊ သူ႔လူမ်ဳိးစု မတရား ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ သာတူညီမွ် ရရွိေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အသား အေရာင္ ခြဲျခားတိုက္ဖ်က္ေရးတုိ႔ကို တုိက္ပြဲဝင္ရင္ က်ဆံုးသြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းမဖက္အေရးေတာ္ပံုသမား ေဒါက္တာမာတင္လူသားကင္း ~ ဂ်ဴနီယာ (Martin Luther King, Jr.) ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို သူကလည္း သူလူမ်ဳိး အႏြယ္အဖြားမ်ားရဲ ႔ သူရဲေကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရးေက်းဇူးရွင္ႀကီး တေယာက္ျဖစ္တယ္။ သူ႔လူမ်ဳိးေတြရဲ ႔ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ အဂၤလိပ္၊ ဂ်ပန္ဖက္စစ္ ကိုလိုနီဖိႏိွပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲထက္ ၾကာရွည္ခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုအေနနဲ႔ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ေအာက္မွ ၁၇၇၆ ခုႏွစ္ကတည္းက လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ေပမယ့္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္ စတင္ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခ်ိန္ကတည္းက အာဖရိကတိုက္မွ အဓမၼဖမ္းဆီးေခၚယူလာခဲ့တဲ့ လူမဲေက်းကြၽန္မ်ားျဖစ္တဲ့ သူ႔ႏြယ္ဖြားမ်ားကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူျဖဴမ်ားရဲ ႔ ဆက္လက္ ကြၽန္ျပဳ၊ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေအာက္မွာ ဆက္လက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကရတယ္။

လူျဖဴမ်ားရဲ႕ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္ လူသားတဦးအျဖစ္ အျပည့္အဝမေနခဲ့ရတဲ့ သူ႔လူမ်ဳိးလြတ္ေျမာက္ ေရး အတြက္ ေရွ ႔က ေခတ္အဆက္ဆက္ တုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ လူမဲေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဖက္ဒရစ္ ေဒါက္ကလပ္စ္ (Frederick Douglass), ဒဗလူး အီ ဘီ ဒူး ဘြိဳင့္စ္ (W. E. B. Du Bois) တို႔လို လူမဲလူမ်ဳိးစုမ်ားနဲ႔ အသားအေရာင္ကြဲျပားမႈအရ ခြဲျခားခံထားရတဲ့ လူမ်ဳိးစုမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးကို သူဆက္လက္တုိက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။

ေဂ်ာ္ဂ်ီယားျပည္နယ္ (Georgia) အတၱလန္တာၿမိဳ ႔ (Atlanta) မွာ ဖခင္ ခရစ္ယာန္သင္းအုပ္ဆရာေတာ္ မာတင္လူသားကင္း ဆီနီယာ (Martin Luther King, Sr.) နဲ႔ မိခင္ အဲလ္ဘာတာ ဝီလီယံ ကင္း (Alberta Williams King) တုိ႔မွ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ဖြားျမင္ခဲ့တယ္။ အမတေယာက္နဲ႔ ညီငယ္တေယာက္ သူမွာရွိတယ္။ အတၱလန္တာၿမိဳ ႔ရွိ ထင္ရွားတဲ့ ဘရုုတ္ကာတီ ဝါရွင္တန္ (Booker T. Washington) အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ထူးခြၽန္ထက္ျမက္တဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ျဖစ္တယ္။ ကိုးတန္းနဲ႔ ဆယ့္ႏွစ္ တန္းကို မတက္ရဘဲ အသက္ (၁၅) ႏွစ္မွာ လူမဲမ်ားအတြက္ ပထမဦးဆံုး ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့တဲ့ မိုေဟာ့စ္ေကာလိပ္ (Morehouse College) ကို တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ အေစာပိုင္းမွာ ဖခင္လိုပဲ ခရစ္ယာန္သင္းအုပ္ဆရာျဖစ္ဖို႔အတြက္ (အဲဒီကာလမွာ လူမဲမ်ားအတြက္ တျခား ဘာ သာရပ္မ်ားသင္ၾကားခြင့္ကို ကန္႔သတ္ထားတာေၾကာင့္ အမ်ားစုမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ (Theological Seminary) ဘာသာရပ္ ေတြကိုသာ သင္ၾကားခြင့္ရွိတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ပန္ဆဲလ္ဗီးနီးယားျပည္နယ္ ဘာသာေရးေက်ာင္းေတြမွာ တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားၿပီး ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွာ ဝိဇၨာဘြဲ႔ ရရွိခဲ့တယ္။ ၁၉၅၃ မွာ ကိုရီတာ စေကာ့ထ္ (Coretta Scott) နဲ႔ လက္ထပ္ထမ္းျမားခဲ့ၿပီး သားသမီး (၄) ေယာက္ရရွိခဲ့တယ္။ အသက္ (၂၅) ႏွစ္မွာ အလ္ဘားမားျပည္နယ္၊ ေမာက္ဂိုမာရီၿမိဳ ႔ရွိ ဒက္စ္တာ ရိပ္သာလမ္း ပ႐ိုတက္စတင္အသင္းေတာ္ဝင္ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္း (Dexter Avenue Baptist Church) ရဲ႕ တရားေဟာသင္းအုပ္ဆရာျဖစ္လာခဲ့တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ေလ့ လာမႈကို ဆက္လက္သင္ၾကားၿပီး ေဘာ္စတြန္တကၠသိုလ္ (Boston University) မွ ပါရဂူဘြဲ႔ကိုရရွိခဲ့ၿပီး ေဒါက္တာမာတင္လူသားကင္း ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အေစာပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ တက္ႂကြစြာဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားျခင္းမရွိေသးဘဲ ဘာသာေရးဆိုင္ရာမ်ားကိုသာ ေဇာက္ခ်ေလ့လာ၊ ပို႔ခ်လုပ္ကိုင္ေနခဲ့တဲ့ ခရစ္ယာန္သင္းအုပ္ဆရာေကာင္းတေယာက္သာျဖစ္ဖို႔ စိတ္ဆႏၵရွိခဲ့တယ္။

ဒါေပမဲ့ မိုေဟာ့စ္ေကာလိပ္မွာ တက္ေရာက္စဥ္ကာလမွာ သူ႔ဖခင္ႀကီး၏မိတ္ေဆြ လူ႔အခြင့္အေရးသမား၊ ဘာသာေရးဆရာ ဟားဝက္သာ မန္ (Howard Thurman ရဲ ႔ ေစာင့္ေရွာက္ လမ္းညႊန္သင္ျပေပးမႈကို ရရွိခဲ့ၿပီး၊ မစၥတာသာမန္က အိႏိၵယႏိုင္ငံကို ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ သြားေရာက္တုန္းကေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ အိႏိၵယလြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး၊ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားႀကီး မဟတၱမဂႏီၵအေၾကာင္းကို မိတ္ ဆက္ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ မစၥတာသာမန္နဲ႔ မာတင္လူသားကင္း ဆက္သြယ္မႈအၿမဲ ရွိခဲ့ၿပီး မဟတၱမဂႏီၵရဲ ႔ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈကို ပိုမိုစိတ္ဝင္စားလာခဲ့ၿပီး ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ မဟတၱမဂႏီၵႀကီး ေမြးဇာတိကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တယ္။ အိႏိၵယကျပန္လည္မထြက္ခြာခင္ ညေနပိုင္းစကားေျပာပြဲမွာ “အိႏိၵယမွာေရာက္ရွိေနခ်ိန္အတြင္း က်ေနာ္အေနနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈ နည္းဗ်ဴဟာနဲ႔ အဖိႏိွပ္ခံ ျပည္သူလူထု လြတ္ေျမာက္ေရး၊ လူဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ တရားမွ်တစြာေနႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အရင္ကထက္ ပိုမိုသက္ဝင္ယံုၾကည္လက္ခံ လာခဲ့ တယ္” လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖင့္ သူ႔၏ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာလႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း နားလည္လာမႈကို ေဖာ္ထုတ္ျပသလိုက္တယ္။

ဒီကာလအတြင္းမွာ အလ္ဘားမားျပည္နယ္၊ ေမာက္ဂိုမားရီၿမိဳ ႔မွာ လူမဲအမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ကလူဒက္တီ ေကာ္ဗင္ (Claudette Colvin) နဲ႔ ရိုဇာပက္စ္ (Rosa Parks) တို႔ ဘတ္စ္ကားအတြင္း လူျဖဴမ်ား ထုိင္ခံုေနရာမွာဝင္ထုိင္ၿပီး လူျဖဴမ်ားအား ထိုင္ခြင့္မဖယ္ရွားေပးလို႔ ဖမ္းဆီး ခံရျခင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူမဲမ်ား ဘတ္စ္ကားမစီးေရး သပိတ္ေမွာက္တိုက္ပြဲမွာ လူထုသင္းအုပ္ဆရာတေယာက္အေနနဲ႔ ဦးေဆာင္ပါဝင္လာခဲ့ တယ္။ ရက္ေပါင္း (၃၈၅) ရက္ ကာရွည္ခဲ့တဲ့ သပိတ္ေမွာက္ပြဲကာလအတြင္း လူျဖဴအစြန္းေရာက္မ်ားက မာတင္လူသားကင္းအိမ္ကို ဗံုးခြဲ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ ကံေကာင္းေထာက္မစြာနဲ႔ မိသားစုဝင္ တဦးတေယာက္မွ ေသေဘးမွလြတ္ေျမာက္ခဲ့ၾကတယ္။ အာဏာပိုင္မ်ားက ရပ္ရြာမၿငိမ္မသက္ လႈံေဆာ္မႈျပစ္မႈဆိုင္ရာနဲ႔ သူ႔ကို ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ေပမယ့္ ဘတ္စ္ကားမ်ားအတြင္း လူျဖဴ၊ လူမဲ ခြဲျခားဆက္ဆံေရး ဥပေဒကို ဖယ္ရွားဖ်က္သိမ္းေပးခဲ့တယ္။

၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ မာတင္လူသားကင္းနဲ႔ အသားအေရာင္ခြဲျခားတုိက္ဖ်က္ေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြစုစည္းၿပီး ေတာင္ပိုင္း ခရစ္ယာန္ေခါင္း ေဆာင္မ်ား ညီလာခံ (Southern Christian Leadership Conference) အဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ပင္မဦးတည္ခ်က္၊ ရည္ရြယ္ ခ်က္မွာ လူမဲခရစ္ယာန္ေက်ာင္းမ်ားမွာ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာလႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရး နည္းဗ်ဴဟာဆိုင္ရာမ်ားကို သင္ၾကားပို႔ခ်သြားေရးအတြက္ ျဖစ္တယ္။ မာတင္လူသားကင္းကို အသင္းႀကီးရဲ႕ဥကၠ႒အျဖစ္ တညီတၫႊတ္တည္း ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခဲ့ၾကတယ္။
၁၉၅၈ စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ သူ႔ေရးသာထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ခ်ီတက္ၾကစို႔ (StrideToward Freedom) စာအုပ္ကို နယူးေရာ့ခ္ ဟာလမ္ရပ္ကြက္ စာအုပ္ဆိုင္တဆိုင္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးေပးေနတုန္း စိတ္မႏွံ႔ရွာသူ လူမဲအမ်ဳိးသမီးက အနီးကပ္ စာဖြင့္ဓါးခြၽန္နဲ႔ ရင္ဘတ္ကိုထိုးခ်က္ေၾကာင့္ ေသမလိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈအရွိန္အဟုန္ ျမင့္တက္လာၿပီး ေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္မ်ားတေလွ်ာက္ က်ယ္ျပန္႔လာခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ အထူးေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ (FBI) က သူ႔အိမ္၊ ရံုးဖုန္းမ်ားကို ၾကားျဖတ္နားေထာင္ မႈမ်ားျပဳလုပ္လာခဲ့တယ္။ အေမရိကန္အထူးေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ေဂ်အက္ဂါဟူးဗား (J Edgar Hoover) က မာတင္လူသားကင္း တို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈကို ကြန္ျမဴနစ္မ်ားဝင္ေရာက္အားေပးေနေၾကာင္း စြပ္စြဲေျပာဆိုၿပီး လူမဲေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္၊ ေဖ်ာက္ ဖ်က္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ မာတင္လူသားကင္းရဲ႕ဦးေဆာင္မႈကိုဖယ္ရွားလိုတဲ့အတြက္ မဟုတ္မမွန္သတင္းမ်ား ဖန္တီးထုတ္ျပန္မႈ မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့။
မာတင္ လူသားကင္း၏ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ လႈပ္ရွားတုိက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ားကို သတင္းမီဒီယာမ်ားက တင္ျပေဖာ္ျပမႈမ်ားေၾကာင့္ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားမက တျခားျပည္နယ္ေဒသမ်ားသို႔ သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့တယ္။ အၾကမ္းမဖက္ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားနဲ႔ လူမဲမ်ား မဲဆႏၵေပးပိုင္ခြင့္၊ ခြဲျခားဆက္ဆံေရး ပေပ်ာက္ေရး၊ တန္တူ အလုပ္သမား လုပ္ပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုမႈတုိက္ပြဲမ်ားကို ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။ ဒီ ေတာင္းဆိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရလႊတ္ေတာ္မွ လူမဲမ်ား မဲေပးပိုင္ခြင့္ဥပေဒနဲ႔ တျခား အခြင့္အေရးမ်ားကို အတည္ျပဳေပးခဲ့တယ္။ ဒီကာလအတြင္းမွာ မၾကာခဏ အထိန္းသိမ္းခံရၿပီး၊ အက်ဥ္းက်ခံေနခ်ိန္အတြင္း ေရးသားခဲ့တဲ့ ဘာမင္ဟန္အက်ဥ္းေထာင္တြင္းမွ ေပးစာ (Letter from a Birmingham Jail) က ထင္ရွား ဖတ္မွတ္ေလ့လာသင့္တဲ့ မွတ္တမ္းစာအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့တယ္။ ဘာမင္ဟန္နဲ႔ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ား လႈပ္ရွားမႈမ်ား အရွိန္အဟုန္ျမင့္မားလာခ်ိန္မွာ တျခားျပည္နယ္ေဒသရွိ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဝါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခ်ီတက္ပြဲ (March on Washington) ကို ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ ဦးေဆာင္စည္းရံုး လုပ္ကိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီသမုိင္းဝင္ခ်ီတက္ပြဲကို အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ လူမဲေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အသားအေရာင္ ခြဲျခားတိုက္ဖ်က္ေရးကို ဆန္႔က်င္ ၾကတဲ့ လူျဖဴ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အႏုပညာအသိုင္းအဝိုင္းမွ ထင္ရွားတဲ့ ဒါရိုက္တာ၊ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္၊ အဆုိေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ (Marian Anderson; Joan Baez; Bob Dylan; Mahalia Jackson; Peter, Paul, and Mary; and Josh White. Charlton Heston—representing a contingent of artists, including Harry Belafonte, Marlon Brando, Diahann Carroll, Ossie Davis, Sammy Davis Jr., Lena Horne, Paul Newman, and Sidney Poitier) တို႔နဲ႔ ျပည္သူလူထု ႏွစ္သိန္းငါးေသာင္းေက်ာ္ ပါဝင္ခဲ့ၾကတယ္။ ကမာၻ႔သမိုင္းမွာ ထိပ္တန္းမွတ္တမ္းျပဳတင္ရစ္ခဲ့တဲ့ I have a dream မိန္႔ခြန္းကိုေျပာဆိုခဲ့ၿပီး တက္ေရာက္လာသူမ်ားနဲ႔ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မ်ားမွ မိန္႔ခြန္းနား ေထာင္ရသူမ်ားရဲ႕ တခဲနက္ေထာက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းကို ရရွိခဲ့ေတာ့တယ္။

ဒီေနာက္ပိုင္း ထင္ရွားတဲ့ လႈပ္ရွားမႈတခုက ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ မတ္လ (၇) ရက္ေန႔မွာ အလ္ဘားမားျပည္နယ္ ဆဲမာၿမိဳ ႔ (Selma) မွ ေမာက္ဂိုမာရီၿမိဳ႕ ေတာ္ကို လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ရပိုင္ခြင့္မ်ားအတြက္ ေဒါက္တာကင္းမပါဝင္တဲ့ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားသူ (၆၀၀) ခန္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လမ္းေလွ်ာက္ပြဲမွာ လူျဖဴအာဏာပိုင္မ်ား နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္တိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ဆႏၵျပသူအမ်ားအျပား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့တဲ့ေန႔ ျဖစ္တယ္။ ေဒါက္တာကင္းအေနနဲ႔ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္း၏ အၾကမ္းဖက္တားျမစ္မႈကိုရႈတ္ခ်ၿပီး သူကိုယ္တိုင္ ဒုတိယအႀကိမ္နဲ႔ တတိအႀကိမ္တို႔ကိုဦးေဆာင္ၿပီး အာဏာပိုင္ စစ္တပ္၊ ျပည္နယ္တပ္ဖြဲ႔၊ အထူးေထာက္လွမ္းေရးအင္အားတပ္ဖြဲ႔မ်ား တားျမစ္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ၾကားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို အေရာက္ခ်ီတက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ီတက္ေရာက္ရွိၿပီးေနာက္ အစိုးရရံုးစိုက္ ၿမိဳ ႔ေတာ္ခန္းမေရွ ႔မွာ “How Long, Not Long” မိန္႔ခြန္းကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ မွတ္သားဖြယ္ေျပာဆိုခ်က္တခုမွာ “သူတုိ႔တေတြက ေျပာတယ္ က်ေနာ္တို႔ ဒီေနရာကို မေရာက္ေစရဘူးတဲ့။ တခ်ဳိ ႔ကလည္းေျပာၾကတယ္။ က်ေနာ္တေတြရဲ႕ရုပ္ေလာင္းေတြပဲ ဒီေနရာကို ေရာက္လာလိမ့္မယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ အခု က်ေနာ္တို႔ ဒီေနရာကို ေရာက္ရွိလာတာကို တကမာၻလံုး ျမင္ၾကပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔တေတြ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားလွတဲ့ အလ္ဘားမားျပည္နယ္အစိုးရရံုးေရွ႕ရပ္ၿပီးေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔တေတြကို ဘယ္သူဘယ္ဝါမွ ေနာက္ျပန္လွည့္သြား ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး” ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုေကာက္ႏုတ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။
ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားမွာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိလာၿပီးေနာက္ပိုင္း ေဒါက္တာကင္းနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ လႈပ္ရွားေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေမရိကန္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားကို သြားေရာက္စည္းရံုးလံႈေဆာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေျမာက္ပိုင္းေဒသ ပထမဦးဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ခ်ီကာဂုိၿမိဳ႕ (Chicago) ျဖစ္ တယ္။ ခ်ီကာဂိုၿမိဳ ႔မွာ ရံုးခန္းတခန္းဖြင့္ၿပီး ေဒသခံ ကြန္ျမဴနီတီအဖြဲ႔အစည္းတခုနဲ႔ ပူးတြဲၿပီး စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵျပပြဲမ်ားကိုျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး လူျဖဴလူမဲ တန္းတူညီတူအခြင့္အေရးမ်ားကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿမိဳ႕ခံမ်ား၏ ပူးေပါင္းေထာက္ခံမႈမရရွိဘဲ အၾကမ္းဖက္တိုက္ ခိုက္မႈမ်ားနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရတယ္။ တခုေသာ ဆႏၵျပပြဲမွ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ၾကသူ လူျဖဴတစု၏လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ေဒါက္တာကင္း မ်က္ ႏွာ အုတ္ခဲက်ဳိးတခုထိမွန္ၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိခဲ့တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈ ၿခိမ္းေျခာက္စာမ်ားကို ရရွိခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး တက္ႂကြတဲ့ ၿမိဳ ႔ခံ လူမဲ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တာဝန္လႊဲအပ္ၿပီး တျခားျပည္နယ္ေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခဲ့တယ္။

အဲဒီကာလအတြင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရးကို တရွိန္ထိုးဆန္႔က်င္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္ကို တိုက္ခိုက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ ေဒါက္တာကင္းအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကိုဆန္႔က်င္သူပီပီ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံအေရး ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္၊ တိုက္ခိုက္ေနမႈကို အျပင္းအထန္ရႈတ္ခ်ၿပီး၊ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ မိမိႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ ပ်က္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနမ်ားကို ေျဖရွင္းလုပ္ကိုင္သြားဖို႔လိုေၾကာင္း၊ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ေငြေၾကး ကုန္က်၊ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသေၾကပ်က္စီး၊ လူမဆန္၊ အဓိပၸါယ္မဲ့စစ္ပြဲကို အျမန္ဆံုးရပ္စဲဖို႔ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး လူထုဆႏၵျပပြဲမ်ားကို တက္ ေရာက္ေျပာဆိုခဲ့သလို၊ စာေဆာင္းပါးမ်ားေရးၿပီး သူ႔၏ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ရပ္တည္ယံုၾကည္ခ်က္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရ အာဏာပိုင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ မီဒီယာတခ်ဳိ႕က ေဒါက္တာကင္းအေနနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ဗီယက္နမ္ကာကြယ္ေရးသမား၊ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူလို႔ စြပ္စြဲေျပာဆိုၾကတယ္။ လူသားအားလံုး တန္တူညီတူ လူ႔အခြင့္အေရးရရွိေရးအတြက္ အၾကမ္းမဖက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနည္းနဲ႔ တုိက္ပြဲဝင္ လႈပ္ရွား ခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာကင္းကို ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ႀကီးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့တယ္။




၁၉၆၈ ႏွစ္ကာလမွာ ဆင္းရဲသားလူထုအတြက္ စည္းရံုးလံႈေဆာ္မႈ လူထုဆႏၵျပပြဲမ်ားကုိ ဦးေဆာင္တုိက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။ ဝါရွင္တန္ဒီစီနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းေဒသ ၿမိဳ ႔နယ္မ်ားကို သြားေရာက္ၿပီး ဆင္းရဲသားလူထုမ်ားအား အစိုးရအေနနဲ႔ ေထာက္ပံ့ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္လုပ္ကိုင္ေပးသြားရန္ တုိက္တြန္းေတာင္းဆိုခဲ့တယ္။ ေန႔ညရက္ဆက္ တၿမိဳ႕ဝင္ တၿမိဳ႕ထြက္ ႏိုင္ငံတဝွမ္း လူမဲနဲ႔ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈခံေနရတဲ့ လူမ်ဳိးစုမ်ား ဖိႏိွပ္မႈေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ တန္တူအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိေရး၊ ဆင္းရဲမႊဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး စတဲ့ လံႈေဆာ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနရင္ တႏၷစီျပည္နယ္ (Tennessee) မန္ဖိစ္ၿမိဳ ႔ (Memphis) ရွိ လူမဲ ျမဴနီစပယ္သန္႔ရွင္းသမားမ်ား ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္ပြဲကို သြားေရာက္အားေပးေထာက္ခံၿပီး ၁၉၆၈ ဧၿပီလ (၃) ရက္ေန႔မွာ ေတာင္ထိပ္ေပၚကို က်ေနာ္ေရာက္ခဲ့ဘူးတယ္ (I have been to the mountaintop) မိန္႔ခြန္းကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ ဒီ မိန္႔ခြန္းက သူ႔ရဲ႕ေနာက္ဆံုး မိန္႔ခြန္းျဖစ္မယ္ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့ေပမယ့္ သူ႔ေျပာဆိုခ်က္ထဲမွာ “က်ေနာ္ ဒီကိုေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ ႔ေတြ က်ေနာ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ၾကတယ္။ လူျဖဴတခ်ဳိ႕က ဘာျဖစ္သြားမယ္ ဘာညာဆိုၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုၾကတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ ဘာျဖစ္မယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္မသိဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေရွ႕ ဆက္ ခရီးၾကမ္းႀကီးကို ဆက္ေလွ်ာက္ရအုန္းမယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ဒိကိစၥကို သိပ္ဂရုစိုက္ အေလးမထားဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ က်ေနာ္ ေတာင္ထိပ္ကိုေရာက္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ က်ေနာ္လည္း အားလံုးလိုလို ဘဝကို အသက္ရွည္ရွည္ ျဖတ္သန္းခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေတာ့ အသက္ရွည္ေနႏိုင္ေရးကို က်ေနာ္ စိတ္မဝင္စားပါဘူး။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ဘုရားသခင္ရဲ႕အလိုေတာ္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္သြားခ်င္ပါတယ္။ ဘုရားသခင္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ကို ေတာင္ထိပ္ကိုသြားခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ထိပ္ကေနၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာတဲ့ ႏိုင္ငံသစ္ ကို က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္ ခင္မ်ားတို႔နဲ႔ အဲဒီေနရာကို အတူေရာက္ရင္ ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီည ခင္မ်ားတုိ႔ကို က်ေနာ္သိေစခ်င္တာက က်ေနာ္တို႔တေတြ ဒီနယ္ေျမသစ္ကို ေရာက္ရွိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီအတြက္ က်ေနာ္ ဒီည အထူးဝမ္းသာေပ်ာ္ရြင္ပါတယ္။ တျခားဘာမွ စိုး ရိမ္ေၾကာင့္ၾကမေနပါဘူး။ ဘာကိုမွလည္း မေၾကာက္တဲ့လူတေယာက္ပါ။” ေျပာဆိုခဲ့တယ္။
သူ႔ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ စကားအရိပ္နမိတ္အတိုင္း ေနာက္တရက္ ဧၿပီလညေနပိုင္း ၆ နာရီ တမိနစ္အခ်ိန္ သူတည္းခိုရာ ေလာ္ရိန္းေမာ္တယ္ (Lorraine Motel) ဒုတိယထပ္ လသာေဆာင္မွာ ညေနစာသြားစားဖို႔ လာေရာက္ေခၚမယ့္သူကိုေစာင့္ေနတုန္း လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္သူ ပစ္ခတ္ လိုက္တဲ့ ေသနတ္ဒဏ္ရာရရွိၿပီး စိန္႔ဂ်ဳိးဆက္ေဆးရံုမွာ ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ ေသဆံုးခ်ိန္မွာ အသက္ (၃၉) သာရွိေသးေပမယ့္ ေဆးမွတ္ တမ္းအရ သူ႔ ႏွလံုးသားအသက္က အသက္ (၆၀) ေက်ာ္ လူႀကီးတေယာက္အရြယ္ ရွိေနတယ္။ ေဒါက္တာကင္း လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံရေၾကာင္း သတင္းထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ဝါရွင္တန္ဒီစီ၊ ခ်ီကာဂုိ၊ ေဘာ္တီမိုး ၿမိဳ႕မ်ားစြာမွာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္တံု႔ျပန္႔မႈမ်ား ျဖစ္ပြါးခဲ့တယ္။ ေဒါက္တာ ကင္း၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားမ်ားက အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပၾကဖို႔ကို ေမတၱာရပ္ခံၾကတယ္။

က်ေနာ္တို႔ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ဘုန္းႀကီးေသာ္လည္း အသက္မရွည္ခဲ့သူ ေဒါက္တာ မာတင္လူသားကင္းကို အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္ႀကီး မဟတၱမ ဂႏီၶ လို အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားႀကီးတဦး အျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္သူလူထု နဲ႔ ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ားက ဂုဏ္ျပဳၾကၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနည္း ဆက္လက္ရွင္သန္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယေန႔ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။

တခ်ိန္က သူနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တုိက္ပြဲသူရဲေကာင္မ်ား၏ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားမႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အိမ္မက္ေၾကာင့္ ယေန႔ အေမရိ ကန္သမုိင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ လူမဲ စစ္ဦးခ်ဳပ္ ကိုလင္းပိုေဝါလ္ (Colin Powell)၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကြန္ဒါလီဇာရိုက္စ္ (Condoleezza Rice) နဲ႔ သမၼတ ဘာရက္အုိဘားမား (Barack Obama) တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္၊ တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူ႔အက်ဳိးမ်ားကို တန္တူညီတူ မဲပိုင္ေပးခြင့္၊ ရပိုင္ခြင့္မ်ားနဲ႔ ျပည့္ဝတဲ့ဒီမုိကေရစီစနစ္ေအာက္မွာ ထမ္းရြက္ရယူႏိုင္ခဲ့တာကို သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါၿပီ။ မၾကာေသး ခင္ကပဲ ဝါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ထင္ရွားတဲ့ လူျဖဴေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳထားတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အေဆာက္အံု၊ ေမာ္ကြန္းရုပ္တု ေတြၾကားမွာ ေဒါက္တာမာတင္လူသားကင္းအား ဂုဏ္ျပဳေသာအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္ရုပ္တုႀကီးနဲ႔ ပန္းျခံကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့တယ္။

ဒီအပတ္ ေဒါက္တာမာတင္လူသားကင္းေမြးေန႔အား ဂုဏ္ျပဳေသာ ရက္ရွည္ရံုးပိတ္ရက္မွာ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ – ပူေဇာ္ထုိက္သူ ပုဂၢိဳလ္မွန္ တုိ႔ကို ပူေဇာ္ရျခင္းသည္လည္း မဂၤလာမည္၏ ဆိုစကားအတိုင္း ဒီေဆာင္းပါးေလးနဲ႔ ပူေဇာ္ထိုက္သူ က်ေနာ္ေလးစားေသာ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားႀကီး ေဒါက္တာမာတင္လူသားကင္း ဂ်ဴနီယာကို ဂုဏ္ျပဳပူေဇာ္လိုက္ပါတယ္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ လူမဲမ်ားကို လူမဲ (black)၊ အာဖရို အေမရိကန္ (Afro-American) လို႔ ေခၚဆိုျခင္းက သင့္ျမတ္ၿပီး၊ အေစာပိုင္း အသားအေရာင္ ခြဲျခား၊ ေက်းကၽြန္ကာလအတြင္း နာမ္ႏွိမ္ေခၚဆိုခဲ့တဲ့ နီဂရို (Negro)၊ နစ္ဂါ (Nigger) လို႔ ေခၚဆိုျခင္းကို ယခုအခ်ိန္မွာ တရားဥပေဒအရ အေရးယူႏိုင္သည္။
အေမရိကန္ လူမဲသမိုင္းနဲ႔ Civil Rights လႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း ဖတ္မွတ္ေလ့လာသင့္တဲ့ စာအုပ္မ်ားမွာ …
Frederick Douglass’s Narrative of the Life of Frederick Douglas
W. E. B. Du Bois’s The Souls of Black Folk
Brook T. Washington’s Up From Slavery
Martin Luther King Jr.’s Why We Can’t Wait and Stride toward Freedom
Malcolm X’s The Autobiography of Malcolm X

ဇာဝါရီ
ဇန္န၀ါရီ ၁၉၊ ၂၀၁၂

ျမန္မာယူနီကုတ္ရဲ႕ ခရီးလမ္း

အခုေအာက္မွာျပထားတဲ့ ပံုအတိုင္းဆိုရင္ ျမန္မာယူနီကုတ္ရဲ႕ ခရီးလမ္းဟာ ရင္ေလးစရာပါပဲ။ သူတို႔တေတြက ဒီႏွစ္ကို ျမန္မာယူနီကုတ္ႏွစ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္အခုပဲ ႏွစ္ရဲ႕ေနာက္ဆံုးလထဲကို ဝင္လာေတာ့မယ္။ ျမန္မာယူနီကုတ္ဟာ ပလက္ေဖာင္းအားလံုးမွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က Developer ပါ။ ဒီလိုနည္းပညာအခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ ႐ိုးေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ဒီကိစၥမွာ ခက္ေနတာက ဘယ္သူ႔ေမးလို႔ ဘယ္သူ႔အကူအညီေတာင္းရမွန္းမသိတာပဲ။ အခက္အခဲေတြရွိမွန္း ကၽြန္ေတာ္သိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘာသာစကားကိုယ္ႏွိဳက္က အလြန္အမင္း complicated ျဖစ္လြန္းတယ္။ ABCD ေလာက္လြယ္ေနရင္ ၿပီးတာၾကာလွေပါ့။

ဒါေပမယ့္ ယူနီကုတ္ကြန္႔ေဆာ့တီးရန္း ကိုယ္ႏွိဳက္ကလည္း ဒါေတြကိုစဥ္းစားၿပီး လုပ္ေပးထားတယ္။ စကားလံုးေျမပံုေတြ၊ encoding ေတြ၊ ဒါေတြလုပ္ေပးထားတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က စကားလံုးေျမပံုေတြလည္းမွန္ၿပီ၊ encoding လည္းမွန္ၿပီ။ မမွန္တာက ဘယ္မွာလည္းဆိုေတာ့ rendering ပဲ။ အဲဒီ rendering ကေတာ့ OS ေတြကို support လုပ္ခိုင္းမွရမယ္။ အဲဒီေတာ့ေျပာခ်င္တာက User feedback ကို နားမေထာင္ရင္ 2011 တစ္ႏွစ္လံုး ျမန္မာယူနီကုတ္ႏွစ္လို႔ ေအာ္႐ံုတင္မကဘူး၊ ၂၁ရာစုတစ္ခုလံုး ျမန္မာယူနီကုတ္ရာစုလို႔ ေအာ္ေနရင္ေတာင္ ၂၁ရာစုသာကုန္သြားမယ္ အလုပ္ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ rendering ျပႆနာကို ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္ User ရဲ႕အသံကိုနားေထာင္ရမယ္။ အဲဒါမွ ပလက္ေဖာင္းအားလံုးမွာ ျပင္ဆင္ရမယ့္ rendering လုိအပ္ခ်က္ေတြကိုသိမယ္။

အခုေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ လက္ေလ်ာ့လိုက္ၿပီ။ ဒီ Mac ကို သံုးရဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ေသလုေျမာပါး ႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ယူနီကုတ္သံုးမလား၊ Mac သံုးမလားဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ Mac ပဲေရြးမယ္။ ယူနီကုတ္မသံုးလည္း ဘာျဖစ္လဲ ေဇာ္ဂ်ီရွိတာပဲ။ ေဇာ္ဂ်ီဆက္သံုးမွာေပါ့။ သူ႔ဖာသာသူ ေနာက္ျဖစ္မွေနာက္ရွင္းပဲ။ ကၽြန္ေတာ္လိုလူမ်ိဳးေတာင္ စိတ္မရွည္ရင္ ဘယ္ End User က စိတ္ရွည္မွာလဲ။ ေဇာ္ဂ်ီဆိုဘယ္ေလာက္လြယ္လဲ။ Package ကေလး သြင္းလိုက္၊ Input Source and Language setting မွာ ဝင္ျပင္လိုက္၊ ၿပီးရင္ Log out လုပ္ေပးလိုက္၊ ဒါပဲ၊ ဟိုဟာၾကက္၊ လည္ပင္းရွည္ရွည္နဲ႔ကငန္း၊ က်န္တာမန္ဒါလီခ်ည္းပဲ။ ဘယ္သူမွသူ႔ယူနီကုတ္နဲ႔ ဒုကၡခံမေနခ်င္ဘူး။ ဘယ္သူကမွ ယူနီကုတ္စစ္တယ္၊ မစစ္ဘူး ျငင္းမေနဘူး။ သံုးလို႔ရတယ္၊ သံုးလုိ႔လြယ္တယ္ဆိုရင္ သံုးမွာပဲ။ ယူနီကုတ္အစစ္၊ အတုဆိုတာ ဘယ္သူမွေစာက္ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ သံုးလို႔ရဖို႔က လိုရင္းပဲ။

အဲဒီေတာ့ ျမန္မာယူနီကုတ္က တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။ User ေတြ ေျပာတာနားေထာင္ပါ။ မသံုးတတ္ေသးတဲ့သူေတြ၊ သံုးရေကာင္းမွန္း မသိေသးတဲ့သူေတြကို စည္း႐ံုးပါ။ အမွားေတြေတြ႕လာလို႔ ေျပာလာရင္ ေသခ်ာနားေထာင္ၿပီး ျပင္ႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားပါ။ အခုလို ေက်ာက္ဆင္းတုေခါင္းညိတ္တဲ့ ပံုမ်ိဳးလုပ္မေနပါနဲ႔။

အဲဒီလိုပံုမ်ိဳးဆက္လုပ္ေနရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္တဲ့ ဂ်ဴးအဆိုေတာ္ Yael Naim ရဲ႕ This is a happy end / 'Cause you don't understand / Everything you have done / Why's everything so wrong? / This is a happy end / Come and give me your hand / I'll take you far away ဆိုတဲ့သီခ်င္းေလး ဆိုျပရမွာပဲ။ (အဲဒီဂ်ဴးမမႀကီးကို ႀကိဳက္ရတာကလည္း Apple က Mac Book Air ေၾကာ္ျငာမွာ အဲဒီသီခ်င္းကို သံုးထားလို႔ နားေထာင္ရင္း နားေထာင္ရင္းနဲ႔ နားစြဲသြားတာ။ ဗမာျပည္က ေဂ်ဒိုးနပ္က ေသာက္ရွက္မရွိ၊ အဲဒီသီခ်င္းနဲ႔ လိုက္ေၾကာ္ျငာေသးတယ္။)

ဒီ screen shot မွာ ပါတဲ့ Font ေတြက မာစတာပိစ္ယူနီစံရယ္၊ ျမန္မာသံုးရယ္၊ Yunghkio ရယ္ကိုသံုးၿပီး Input Method အေနနဲ႔က KeyMagic 1.5 Mac Edition ကို သံုးထားတာပါ။ အဲဒီမွာထူးျခားတာရွိတယ္။ Apple ထုတ္ App ေတြျဖစ္တဲ့ TextEdit နဲ႔ Page မွာေတာ့ မာစတာပိစ့္ယူနီစံက အေကာင္းဆံုးအလုပ္လုပ္တယ္။ လံုးဝမွန္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ MS Office 2011 မွာေတာ့ ျမန္မာသံုးက အေျခအေနအေကာင္းဆံုးပဲ။ အေျခအေနအေကာင္းဆံုးလို႔ ေျပာရတာက သူလည္းလံုးဝမမွန္ေသးဘူး။ သတိထားၾကည့္ရင္ နဲ႔ လိုဟာမ်ိဳး၊ ၿမိဳ႕လိုဟာမ်ိဳးမွာ ေအာက္ကျမင့္က တစ္ေခ်ာင္းငင္တို႔၊ နငယ္အၿမီးတို႔ရဲ႕ ညာဘက္ေဘးကို ကပ္သြားရမယ့္အစား သြားၿပီးပူးေနတာကို ေတြ႕မယ္။  Yunghkio ကေတာ့ ရရစ္ျပႆနာရွိတယ္။ ေနာက္ TextEdit ထဲကို ျပန္ၾကည့္ရင္ သူ႔ရဲ႕သေဝထိုးစနစ္လည္း မွားေနတယ္ဆိုတာေတြ႕မယ္။ ဥပမာ ေနျပည္ေတာ္ေလဆိပ္လို႔ ေရးထားတဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာ သေဝထိုးေတြက ေနာက္ေရာက္ကုန္တယ္။ MS Office မွာေတာ့ သေဝထိုးမွန္တယ္၊ ရရစ္ပဲမွားတာ။ မာစတာပိစ္ယူနီစံကေတာ့ MS Office မွာ သံုးမရေအာင္ မွားတယ္။ ဒါေတာင္ LibreOffice နဲ႔ မစမ္းရေသးဘူး။ စမ္းၾကည့္ရင္ ဘာအမွားေတြ ထြက္လာဦးမလဲမသိဘူး။

ဆက္လက္ၾကိဳးစားပါဦးမည္။
© ခ်မ္းလင္းေန

Viewpoint "Zarganar - Burmese Comedian"

Viewpoint "Zarganar - Burmese Comedian" break 3 on air
Thursday 12th , January 2012 , 7 p.m. on ASEAN TV / True 99

Zarganar - This Prison Where I Live - Documentary Movie

ဇာဂနာ - ကၽြန္ေတာ္ေနထိုင္ရာ အက်ဥ္းေထာင္ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္

ဇာဂနာ - ကၽြန္ေတာ္ေနထိုင္ရာ အက်ဥ္းေထာင္ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ ဇာတ္လမ္းအက်ဥ္း (VOA)

အေျဖ

ေနာက္တစ္ခုရွိေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တင္ထားတဲ့ ဒါဘယ္သူေျပာခဲ့တာလဲ ဆိုတဲ့ပိုစ့္မွာ ေမးခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာ အမည္ေလးေပးဖို႔ က်န္ေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္က ဒီစာေရးဆရာက ကၽြန္ေတာ္ဆိုခဲ့သလိုပဲ ၂၀ရာစု အေစာပိုင္းက နာမည္ၾကီး အေနာက္တိုင္း စာေရးဆရာဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္က စာေရးဆရာ အမည္ကို သူပါလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ ေၾသာ္....သူလား သိတာေပါ့ ဆိုျပီး ရိုးရွင္းသြားမွာဆိုးလို႔ပါ။


သူဟာ တကယ့္ကို reality ဆန္တဲ့ စာေရးဆရာၾကီးတစ္ေယာက္ပါ။ သူကို ၁၈၈၂ ခုမွာ ဒပ္ဗလင္ဆိုတဲ့ ျမိဳ့မွ အဆင့္နိမ့္အလယ္တန္းလႊာ အိုင္းရစ္မိသားစုကေလးမွ ေမြးဖြားလာခဲ့ျပီး သူရဲ့ အမွန္တရားအေပၚမွာ ျဖစ္တည္တဲ့ ေရးသားျခင္းေတြေၾကာင့္ အလြန္တရာမွ ေအာင္ျမင္ေၾကာ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူစာေပေတြဟာ War and Peace ကဲ့သို့ အဂၤလိပ္ ဂႏၱဝင္စာေပမ်ားအျဖစ္ ယေန့တိုင္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူ့စာေပမ်ားဟာ ကၽြန္ေတာ္ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ ပိုစ့္ထဲက အေၾကာင္းအရာေတြလိုပဲ အရမ္းကို reality ျဖစ္မႈေပၚမွာပဲ ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆို သူအမည္ သိၾကေလာက္ျပီလို႔ထင္ပါတယ္။ သူရဲ့ အေအာင္ျမင္ အေက်ာ္ၾကားဆံုး ဝတၳဳတိုကေတာ့ Dubliners ျဖစ္ျပီး ထိုဝတၳဳတိုကေလးကို Araby ဆိုတဲ့ မူလဇာတ္လမ္းထဲကအတိုင္း လိုက္ဖက္ေအာင္ ျပင္ဆင္ျပသႏိုင္ခဲ့ျပီး အေကာင္းဆံုးရုပ္ရွင္တိုဆု ရရွိခဲ့ပါတယ္။ သူ့ေနာက္ဆံုး နဲ့ နာမည္အၾကီးဆံုး ဝတၳဳတိုကေတာ့ ေသဆံုးျခင္း (The Dead) ျဖစ္ျပီး ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ ရုပ္ရွင္အျဖစ္ရိုက္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ဝတၳဳတိုေရးရာတြင္ သာမက ဝတၳဳရွည္၊ ကဗ်ာမ်ားကိုလည္း ေရးသားခဲ့ပါသည္။

သက္ရွိျမစ္ ဧရာဝတီ သီခ်င္းအက္ေဆး ၂၀၁၁

သက္ရွိျမစ္ ဧရာ၀တီ သီခ်င္းအက္ေဆး ၂၀၁၁ ျမင့္မိုးေအာင္စီစဥ္သည္။
ရာဇ၀င္မ်ားရဲ႕သတို႔သမီး -
(ဆို) ဂီတမိတ္အဖြဲ႕(ေရး) ထူးအိမ္သင္
 ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကမ္းေျခ - (ဆို) ေဇာ္၀င္းထြဋ္၊ (ေရး) ျမင့္မိုးေအာင္
သက္ရွိျမစ္ - (ဆို)ေလးျဖဳ၊ (ေရး) ျမင့္မိုးေအာင္
စကားေျပာ - ျမင့္မိုးေအာင္

 Audio: Credit to mmcybermedia.com Images: Credit to everyone who owned or created the images that I used in this music essay. Disclaimer: I do not own original music essay audio. Copyright @ Myint Moe Aung, Song composers & other rightful owner(s). No copyright infringement intended. This is "Personal & Non-Commercial Use Only". Here let me say something about the original "Irrawaddy" music essay CD. I am not sure that original music essay audio CD came out commercially or not but what I know is that the CD is included in Padauk Pwint Thit Magazine June issue which was published dedicated to "Irrawaddy River". I just got mp3 versions from mmcybermedia.com and made that video clip to share on online without knowledge of original music essay CD producers to get more awareness about "Save Irrawaddy Cause" among Burmese FB's users. Please forgive me for not being able to ask owners' permission first. Now some people are also sharing this clip in their own blog or other media like Facebook or YouTube. That's good to promote the cause. As a creator of the video clip, I feel a bit guilty as it was done without any consent from original owners of the CD which they created greatly with their heart and soul. And worst of all, I did cut some audio parts to make it short enough to upload online. Here I'd like to ask the favour to anyone who knows Sayar Myint Moe Aung and the Producer personally. Please do give my "Big Thanks with great appreciation" for the original music essay audio CD and ask them to accept my late permission request to reproduce their works. Please do it for me if you have a chance. Like I said earlier, my pure and sole purpose is "To Promote Irrawaddy Cause" but I'd like to reach my permission request to owners if I can so that I'll be most grateful if you all are kind enough to convey my message and request to Sayar Myint Moe Aung and the producer.

Thank you for watching!
NCA Sep 2011