လက္နဲ့ျဖန့္ခံထား

ေနတက္ ေရတက္ခ်ိန္ေလးမွာ
ဒူးေထာက္လက္မိႈင္ခ်
သူဟာ...
သီးသန့္ျဖစ္သူတစ္ဦး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့
အစဥ္မေျပမႈတို့ သိပ္မ်ားတယ္
တကယ္ဆို အရႈံးၾကီးရႈံးေနခဲ့
ကံဆိုးျခင္းမ်ားစြာက ငါ့ေခါင္းေပၚ

မိန္းကေလး...........စိတ္မပ်က္ပါနဲ့ ရွိေသးတယ္
ကမၻာၾကီးဟာတည္ေနသ၍
တေန့ေန့.............အနားေရာက္လာမယ္
မိန္းကေလး ဝမ္းမနည္းပါနဲ့
ရွိေသးတယ္ မွီေသးတယ္ ခဏေလးပဲ....... ဆံုဦးမယ္

မိတ္ေဟာင္းေဆြေဟာင္း လူေဟာင္းေတြ
ဘယ္ကိုေျပးထြက္ေပ်ာက္ကုန္ၾက
အျပန္အလွန္ေက်းဇူးရွိသူမ်ား အလိုရွိသည္။

ဟန္ေဆာင္ေကာင္းတဲ့ တံဆိပ္မ်ားနဲ့
အံဖတ္အျဖစ္ ေဝါ့အံခ်
နင္လက္နဲ့ ျဖန္ခံထား စိတ္ေကာင္းထား

အလွည့္က်လို့ ေရာက္ရွိေတာ့မယ္
ကိုယ္ပိုင္နံပါတ္မ်ား
အနိမ့္အျမင့္ အတက္အက်က
ဘဝအတြက္ပိုျပီး ကိုင္တြယ္မရပါ
ရိုက္ခတ္မႈအေရး
အသြင္ေျပာင္းရင္း လွပေစေသာ မနက္ခင္းမွာ........။

BIG BAG ႏွင့္ ေလးျဖဴ

အန္တီစု လြတ္ေျမာက္လာလာျခင္း ေျပာေသာစကားမ်ား

စစ္ေငြ့တေဝေဝ ကခ်င္တို့ေျမ

၂၀၁၁ခုႏွစ္္ ဇြန္လအစပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဇနီးသည္ႏွင့္အတူ သူ႕အမ်ိဳးမ်ားရွိရာ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းျမိဳ့သို့ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွ မႏၱေလးကို ကားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ မႏၱေလးမွ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းသို့ တလမ္းတည္းေသာ မီးရထားျဖင့္လည္းေကာင္း ရထားတတန္ ကားတတန္ျဖင့္ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။

မႏၱေလးမွ မနက္ ၄နာရီမွ စထြက္လားခဲ့ေသာ ျမစ္ၾကီးနားရထားသည္ ေနာက္တေန့မနက္ ၂ နာရီမွ မိုးေကာင္းဘူတာသို့ ၂၂ နာရီၾကာေအာင္ စီးျပီးမွ ေရာက္ရွိပါသည္။ မိုးညွင္းႏွင့္ မိုးေကာင္းၾကားတြင္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေၾကာင့္ တာတမံမ်ားက်ိဳးပ်က္ကာ ရထားလမ္းေဘးတစ္ေလ်ာက္ရွိ လယ္ကြင္းမ်ား၊ လူေနအိမ္မ်ား ေရလြမ္းမိုးကာ ပ်က္စီးေနသည္ကို ညဘက္မွ လအလင္းေရာင္ျဖင့္ ေျခာက္ျခားတုန္လႈပ္ဖြယ္ ျမင္ေနရပါသည္။

၂၀၁၁ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၆ရက္ေန့က မနက္ေလးနာရီေလာက္ ထၿပီး လိုင္ဇာသို႔သြားရန္ ျပင္ဆင္ေနစဥ္ ဒိုင္းကနဲျမည္ေသာဧရာမ ေပါက္ကြဲသံႀကီးကို ၾကယ္ေလာင္စြာၾကားလိုက္ရသည္။ ေပါက္ကြဲသံႏွင့္အတူ ေျမၾကီးမ်ားပင္ တုန္ခါသြားသျဖင့္ ေပါက္ကြဲအားျပင္းေၾကာင္း သိသာလွသည္။  မနက္မိုးစင္စင္လင္းေအာင္ ေစာင့္ရင္း မနက္ ၇း၀၀ နာရီေလာက္တြင္ မိုးေကာင္း ဘူတာအနီးတဝုိက္စုံစမ္းေတာ့ နမၼတီးတံတားဗုံးေပါက္ တယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒီလိုဗုံးေတြေပါက္လိုက္၊ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေရေတြႀကီးလိုက္၊ စစ္ျဖစ္လိုက္ နဲ႔ကခ်င္ျပည္နယ္ တခုလုံးရစရာကို မရွိ ေလာက္ေအာင္ျဖစ္ ေနပါၿပီ။

ေကအိုင္ေအ (KIA) စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာမွာ တိုက္ပြဲစျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ပန္ဆိုင္းၾကဴကုတ္ နယ္တဝိုက္မွာ အစိုးရတပ္ေတြနဲ့ ကခ်င္ေကအိုင္ေအတပ္(KIA) တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ ဖားကန့္သို႔ သြားသည့္ကားခကို တစ္ေယာက္၂ေသာင္းက်ပ္ျဖင့္ အစမတန္ေပးၿပီး စီးခဲ့ၾကရပါသည္။ ဘာေၾကာင့္ကားခေစ်း ၾကီးသလဲဆိုေတာ့ အစိုးရတပ္ေတြ ဖားကန္႔မွာ အေျခဆိုက္လာယူေနလို႔ ေဒသခံ ယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးကေျပာပါသည္။ ဆန္ၾကမ္းတစ္ျပည္ကို ၁၄၀၀နဲ႔ စားေနၾကတာပါ ကခ်င္ေတြစားတဲ့ ထမင္းက ဆန္ၾကမ္း ဆီမပါ၊ အခ်ိဳမွဳန္႔မပါ ဟင္းနဲ႔ငါးပိေထာင္း မွုိေထာင္းကို ျငဳပ္သီးစပ္စပ္ ျဖင့္ ျမိန္ေရယွက္ေရ စားေသာက္ ၾကပါသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္  ဗန္းေမာ္ျမိဳ့ ေဒါ့ဖုန္းယန္းမွာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ့ KIA တပ္ေတြ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကိုဘယ္သတင္းငွာနကမွ တိတိက်က် ေဖာ္ျပျခင္း မရွိေသးပါ။ ကခ်င္ေဒသမွာ လွ်ဳိ႔ဝွက္စစ္ျပည္တြင္းစစ္ေတြျဖစ္ေနတာကို ယေန႔အခ်ိန္အထိ အစိုးရက ျငိမ္းခ်မ္းေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသး ပါဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႔ တဇြတ္ထုိး စီမံကိန္းလို႔ ဆိုရမယ့္ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လူထုတရပ္လုံး ေရေဘးနဲ႔ ဝမ္းေရာဂါကပ္ ဆိုးႀကီးကို ခံစားေန ရပါတယ္။

ဒီလိုကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ ဒုကၡမ်ိဳးစုံကို ရင္စီးၿပီး ခံေနရတာဟာ နအဖ အစိုးရရဲ႔ လ်ွစ္လ်ဴရွူမွူ အသုံးမၾကမွဴ ခြဲျခားဆက္ဆံမွဴပဲမဟုတ္ပါလား။ အဲဒီအစိုးရက ဆိုးဝါးတာက အစိုးရတပ္က ကခ်င္ဆိုရင္ ေကအန္ေအပဲဆိုၿပီး စြပ္စြဲတယ္။ ဖမ္းဆီးတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ကခ်င္လူမ်ိဴးေတြကို ဧည့္စာရင္း မေပးဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ကခ်င္နာမည္ေတြေတာင္ မသံုးရဲ၊ မေခၚရဲၾကဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ အစိုးရစစ္တပ္က ေပၚတာစြဲ ခံရမွာေၾကာက္လို႔ ပါတဲ့။ ကခ်င္ရြာသားေတြရဲ့ ေထြလာဂ်ီေတြ ၊ ကားေတြကို  စစ္ေၾကာင္းနဲ့ စစ္ရိကၡာ၊ စစ္လက္နက္မ်ား သယ္ေဆာင္ရန္ အတင္းအၾကပ္ အသံုးျပဳၾကတယ္။ အျပစ္မဲ့ ရြာသားေဒသခံေတြကိုေတာ့ စစ္သုန္႔ပန္႔ အျဖစ္အသုံးျချခင္း ခံရပါတယ္။

 ေက်ာက္စိမ္းထြက္တဲံ့ ေျမမွာေျမသား ေရသားကိုက စိမ္းေနတာပဲ ဘယ္ေက်ာက္ကို ေကာက္လိုက္ ေကာက္လိုက္ စိမ္းဖန္႔ဖန္႔ နဲ႔ အဲဒီေလာက္ ဘုရားသခင္ ဖန္းစင္းေပးထားတယ္လို႔ ေတာင္ေျပာလို႔ရေအာင္ ေက်ာက္စိမ္းေျမပါပဲ ဒီေလာက္သံယံဇာတေတြကို ရန္ကုန္အထိေရာက္ေအာင္ သယ္ယူႏုိင္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္ ကလမ္းေတြကိုလကမာၻ ေပၚကေျမသားလိုဂ်ိဴင့္ဝွမ္း ေျခာက္ကမ္းပါးေတြနဲ႔ အေမဇုံေတာထဲ မွာလား ထင္ရေလာက္ေအာင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ၾကမ္းတမ္းေအာင္လုပ္ထားတယ္။

အသားကိုယူ အေသြးကိုစားတဲ့ နအဖရဲ႔ မတရားတဲ့မွားယြင္းတဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟာ ေဘာင္းဘီမွပုဆိုးေျပာင္းဝတ္တဲ့ ဝါဒေၾကာင့္မဟုတ္ပါလား။ ဇြန္လ၉ရက္ေန႔ကတည္းက စျဖစ္လိုက္တဲံစစ္ ဒီေန႔အထိ အေတာမသတ္ႏုိင္ေသးဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ အရမ္းသိခ်င္ပါတယ္ ဘယ္သူမ်ားဒီ စစ္ပြဲေတြကို ၿပီးဆုံးေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္မလဲလို႔ ဒီလိုအေျခအေေနမွာကြ်န္ေတာ္က ဘယ္သူ ဘယ္ဝါကလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ

တုိက္ရုိက္မေျပာခ်င္ဘူး။ တိုင္းျပည္ကို ျငိမ္းခ်မ္းေအာင္ အရင္လုပ္ၾကပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ေျမာက္ဘက္မွာ ေသြးေခ်ာင္းေတြ စီးေနၿပီ။ ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ျငိမ္းခ်မ္းမွာလဲ။

 ၿပီးေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးရာသီတိုင္း ေရၾကီးမွူ ျပႆနာကို ႏွစ္စဥ္ ၾကုံေတြ႔ေနရသည္မွာ ျမစ္ဆံုစည္မံကိန္းစတင္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းကစၿပီး ပစၥည္းဆုံးရွုံးမွုမ်ား လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမေကာင္းမွူ မလိုအပ္ဘဲ ေသဆုံးမွူ ေတြကမ်ားေနပါသည္။

ကခ်င္ျပည္သူေတြက ဆန္ၾကမ္းနဲ႔ မွုိခ်ဳိးမွ်စ္ခ်ိဳးစား ေသာက္ေနရပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းေတြဟာလဲ အမုိးမလုံအကာမရွိနဲ႔ ဆင္းရဲခ်ိဳ႔တဲ့စြာ ပညာသင္ၾကားေနရ ပါတယ္။ ဘာလို႔ဒီလိုေဒသဖြင့္ျဖိဳးမွူေတြ ကိုမလုပ္ပဲ ျမိဳ့ေတာ္သစ္ ေနျပည္ေတာ္ဆိုၿပီး ေတာေခါင္ေခါင္ တစျပင္မွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း မ်ားစြာအကုန္ခံ ျပည္သ့ူဘဏ္နာေငြေတြကို  စစ္အစိုးရ တျဖစ္လဲ နအဖ အစိုးရက အလြဲသု့ံးစားလုပ္ ေနၾကပါတယ္။

ကြက္ၾကားမိုး ဆိုတာတကယ္ ပဲရွိပါတယ္။ စီးပြားေရးပဲလုပ္လုပ္ ပညာေရးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနရာတကာမွာ အကပ္မပါရင္မၿပီးတဲ့ေခတ္ၾကီးမွာ ဘယ္သူကိုသြား ကပ္ရမွာလဲ။ ရုိးသားလွတဲ့ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြမွာ ဟိုေျပးဒီေျပးနဲ႔ ေကအန္ေအကိုလဲ မေျပာရဲ။ စစ္တပ္ကိုလဲ ေၾကာက္ရနဲ႔ သနားစရာေကာင္းေလာက္ ေအာင္ပါဘဲ ပိုက္ဆံလိုခ်င္ရင္ေတာ့ ဖားကန္႔ကိုတက္သြား ေမွာ္ထဲသြား ေရမေဆးေကာက္ၾက သည္ကံေကာင္းလွ်င္ေတာ့ သိန္းသန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ခ်မ္းသာသြားႏုိင္သည္။ ဒါေပမယ့္ အခန္႔မသင့္ရင္ေတာ့ ခဲမွန္ၿပီးေျခေထာက္ၾကိဳးသြားႏုိင္သည္။ ဒီလိုေရေျမၾကမ္းတမ္းတဲ့ ေဒသမွာ ပညာကမတတ္ေတာ့ ဒီသဘာဝေဘး အႏၱရာယ္ကို ဘယ္လိုကာကြယ္ရမယ္ ကိုယ့္ကိုယ္ဘယ္လို ဂရုစိုက္ရမယ္ဆို တဲ့က်န္းမာေရး အသိပညာအားနည္းမွူတို႔ ေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါဆိုးကို ကခ်င္ျပည္နယ္ေန လူတိုင္းခံစားေနရေပသည္။

ကၽြန္ေတာ္လဲ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အျပန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အေတြးမ်ားစြာျပည့္လွ်ံလ်က္ ရသမ်ားစြာကို ခံစားကာ ဒီစာကိုေရးသားရျခင္းျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႔ စာမွာေဆာင္းပါးလဲမဟုတ္ ဝတၳဳတိုလဲမဟုတ္ေတာ့ ပရိတ္သတ္ကို ရသအျပည့္မေပးႏုိင္တာကိုေတာ့ ေတာင္းပန္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာတကယ့္ျဖစ္ရပ္ေတြပါလို႔ ကြ်န္ေတာ္ ဒီတခုပဲေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို ႏုိင္ငံျခားမွာအေနမ်ားေတာ့ ၾကားဖူးယုံပဲေပါ့ အခုကိုယ္တိုင္ထိေတြ႔ခံစားရေသာ တစ္လေက်ာ္ေက်ာ္မွာ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားရဲ့ လူ့အခြင့္အေရးေတြ အခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတာ၊ စစ္အစိုးရရဲ့ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ေတြ ့ခဲ့ရေတာ့ အလြန္တရားမွပင္ ဝမ္းနည္းခံစားရပါသည္။

ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြကဲ့သို့ပင္ တျခားေသာ ျမန္မာျပည္သား တိုင္းရင္သားေတြလည္း ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဟူေသာ အမည္တပ္ထားေသာ ႏိုင္ငံထဲတြင္ အဆင့္အတန္းႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားခံေနရမႈ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ဘယ္ေလာက္ေတာင္မွ ခံေနရသလဲဆိုတာ သူတို့ေတြ ကိုယ္စား ကၽြန္ေတာ္ ျပန္လည္ခံစားမိပါေတာ့သည္။

21st Annual Raoul Wallenberg Lecture: Aung San Suu Kyi

The 21st Annual Raoul Wallenberg Lecture honors Aung San Suu Kyi. Because she was unable to freely travel from her native Burma, Aung San Suu Kyi delivers a prerecorded video address, followed by a live question and answer session via Skype connection